Groningen Airport Eelde pleit voor oprichting van 'ProRail' voor de luchtvaart

Een soort ProRail voor luchthavens in Nederland, die verantwoordelijk is voor de infrastructuur. Daarvoor pleit interim-directeur Bart Schmeink van Groningen Airport Eelde. Het staat in een plan dat bij minister Van Nieuwenhuizen op het bureau ligt.
Groningen Airport Eelde pleit al langer voor de vorming van één luchthavensysteem in Nederland. In dit systeem verdelen alle luchthavens onderling vluchten en verdelen ze op die manier lusten en lasten. Maar als het aan interim-directeur Bart Schmeink ligt gaat dit verder en neemt de overheid de infrastructuur van alle luchthavens over.
De Noordelijke luchthaven heeft een 'position paper' opgesteld waarin ze dit plan beschrijven. Het rapport ligt inmiddels bij minister Cora van Nieuwenhuizen op het bureau. Vrijdag bespreekt zij de nieuwe en langverwachte luchtvaartnota in de ministerraad, zeg maar het toekomstplan van de luchtvaart in Nederland voor de komende jaren. Daarin staat ook welke rol Groningen Airport Eelde heeft. De noordelijke luchthaven hoopt dat de ideeën worden meegenomen.

Minder vluchten, minder lawaai en schoner

Gisteren lekte een deel van de luchtvaartnota al uit via de NOS. Vanwege de coronacrisis wordt de groei van Schiphol de komende jaren fors beperkt. Vliegtuigen moeten schoner worden, minder lawaai maken en het aantal nachtvluchten moet krimpen.
"Als Schiphol, als thuishaven van KLM, langzaam groeit, kan de luchtvaartmaatschappij herstellen van de crisis en wordt de extra ruimte op de luchthaven niet meteen 'ingepikt' door buitenlandse concurrenten", schrijft de NOS.
Volgens Bart Schmeink zal dit betekenen dat luchtvaartmaatschappijen op zoek moeten naar alternatieven. Die zijn te vinden op regionale luchthavens. Juist deze verdeling zou in handen moeten komen van een gezamenlijke organisatie van alle luchthavens in Nederland.

Rijk moet meehelpen bij het in stand houden van een luchthaven

En daar komt nog wat bij volgens Schmeink. "Wat wij bepleiten is dat beheer en instandhouding onder één noemer wordt geplaatst. De Schiphol Group zou heel logisch zijn, omdat zij al 96 procent van alle luchtbewegingen van heel Nederland,"
Het model lijkt op dat van de spoorwegen. Daar is ProRail verantwoordelijk voor aanleg van spoor en het onderhoud er van. De NS en andere bedrijven zorgen voor de exploitatie van het spoor. De exploitatie van de luchthaven blijft volgens Schmeink in de regio. In het geval van Groningen Airport Eelde blijven de aandeelhouders daar verantwoordelijk voor.
Groningen Airport Eelde werkt al een tijdje aan toekomstscenario's. De hub-strategie van een aantal jaren geleden is mislukt en heeft miljoenen gekost. De lijndiensten naar Kopenhagen en München zijn verdwenen. Ook de vlucht naar Londen eindigde vanwege het faillissement van FlyBe. En het aantal vakantievluchten krimpt. Alleen het aantal lesvluchten neemt fors toe.

Coronavirus legt alles stil

Jarenlang is er een veel te rooskleurig beeld gegeven van de ontwikkeling van de luchthaven. Bovendien is de luchtvaartsector de laatste jaren zo aan verandering onderhevig, dat een goede voorspelling bijna niet te maken is. Sinds de uitbraak van het coronavirus ligt alles stil.
"We zouden in mei met de toekomstscenario's komen", zegt Bart Schmeink. "Maar corona heeft de wereld veranderd. We hebben de scenario's in de prullenbak gegooid. Corona gaat de luchtvaart veranderen. Hoe weten we niet. Maar het is wel duidelijk dat vliegen na het coronatijdperk anders zal zijn."
Die verandering zit onder andere in de omvang van de luchtvaart. "Er zijn drie scenario's. De omvang van de luchtvaart wordt tenminste vijf of tien jaar teruggeworpen. Alsof we uit de vorige crisis komen in 2012/2013. Een tweede scenario is dat wanneer er een vaccin komt, mensen weer doen wat ze altijd deden. Dus veel reizen. Een derde scenario is dat luchthavens fundamenteel veranderen door corona met medische checks en medische paspoorten. Goedkoop vliegen zal altijd blijven bestaan, maar voor 45 euro vliegen is er niet meer bij."

Luchtvaartnota

Het plan voor één systeem in de luchtvaart wordt door alle luchthavens in Nederland onderschreven. Het is alleen nog niet duidelijk wie de "systeemeigenaar" is. "Daar ligt een rol voor de politiek en de minister. Maar ook voor de sector zelf. Ik ben voorstander van een systeemeigenaar die echt sturing geeft aan groei, verdeling en de onderlinge samenhang. Wie dat doet maakt mij niet zoveel uit."
Als het Kabinet vrijdag een besluit neemt over de luchtvaartnota, dan is het nog maar de vraag wat er allemaal in staat. Volgens Bart Schmeink best een spannend moment. "Ik hoop dat de systeemgedachte in de luchtvaartnota staat. Vrijdag komt de nota in de ministerraad. Je zal begrijpen dat ik hem van voor tot achter zal spellen."

Lees ook:

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.