Drenthe Toen - Faber: van houten botervaten tot internationale pallethandel

Misschien ken je het wel, Faber Pallets in Assen. Het bedrijf maakt pallets die de hele wereld over gaan. Met de houten plateau's waarop goederen kunnen worden opgeslagen en vervoerd heeft de familie Faber in een aantal decennia een succesvol bedrijf opgebouwd.
Zoals zoveel succesvolle familiebedrijven is de onderneming 85 jaar geleden klein begonnen. Frederik Faber begint in 1935 als ambachtelijk producent van voornamelijk botervaten. Met pallets heeft de zaak dan nog niets van doen. Dat komt pas jaren later, wanneer zoon Kees z'n intrede doet in het bedrijf. Kees Faber is inmiddels zelf alweer jarenlang gepensioneerd en werd op zijn beurt als directeur opgevolgd door dochter Ingrid. Ook zijn zoon zit in het bedrijf.
De fabriek in Assen, links de zagerij in aanbouw, eind 1936. Moeder Faber staat voor de fabriek. (Rechten: Collectie: familie Faber)
De fabriek in Assen, links de zagerij in aanbouw, eind 1936. Moeder Faber staat voor de fabriek.
Kees Faber schreef een lijvig boek over de familiebusiness: 'Faber pallets. Kroniek van een familiebedrijf'. Hierin gaat hij zeer gedetailleerd en openhartig in op het ontstaan en de geschiedenis van het de palletonderneming. Naast hoogtepunten, schuwt hij de dieptepunten niet. En die waren er. De grote meningsverschillen met zijn vader, om er maar eentje te noemen.

Tweede Wereldoorlog en de veranderingen daarna

Wanneer de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, woont het gezin Faber tegenover het station in Assen. En dat is een gevaarlijke plek. Het bedrijf aan de Drentsche Hoofdvaart draait tijdens de oorlog gewoon door, maar wel in handen van en onder de ogen van de bezetter. Er wordt een zogeheten 'Verwalter' aangesteld: Willy Spindler. De jonge Kees vindt hem stiekem best een aardige man, maar begrijpt van zijn moeder, hoe jong hij ook is, dat dat niet de bedoeling is.
Kees Faber (Rechten: RTV Drenthe/Sophie Timmer)
Kees Faber
Rond z'n 15e gaat Kees van school, de HBS in Assen, en in diezelfde tijd overlijdt zijn moeder. In de periode van de wederopbouw in Nederland begint Kees, als een van de vijf zoons in het gezin, als krullenjongen in het bedrijf van zijn vader. Maar de tijden zijn inmiddels veranderd. De houten botervaten, boterkisten en tomatenbakken raken langzamerhand op hun retour. Ze zijn te duur geworden als verpakking. Er kwam bijvoorbeeld karton voor in de plaats.
Het bedrijf raakte in de problemen. "We hadden nog wel wat hout en de zagerij deed nog wel wat, maar het was moeizaam." Kees ontdekt de pallet. Hij is dan een jaar of 18 of 19 oud en denkt: 'er moet wat gebeuren'. Faber: "In die kartonwereld werden pallets gebruikt en ik zag dat men steeds meer overging op pallets die net zo groot waren als het karton dat ze sneden." In die pallets ligt de toekomst, ziet Kees. Maar het was zaak om vader Frederik daar in mee te krijgen. En dat ging niet zonder slag of stoot.
<p>'Hoe eenvoudig een pallet ook is, hij werd door de Amerikaanse journalist Tom Vanderbilt betiteld als 'the single most important object in the global economy'. Samen met de container staat de pallet aan de basis van de logistieke revolutie in de twintigste eeuw'. Uit: Faber pallets. Kroniek van een familiebedrijf.</p>

'Ontzettend veel meningsverschillen'

De jonge Kees wil door, veranderingen horen daar bij. "Mijn vader schrok daarvan. Het waren grote zware machines, Mijn vader was een ambachtsman. Zowel het gebouw als de machines waren totaal anders dan wat hij gewend was en het moest allemaal geïnvesteerd worden. Daar had hij wel problemen mee. Het was een worsteling, elke keer weer. Zakelijk verschilden wij heel erg en hebben ontzettend veel meningsverschillen gehad. We hebben gelukkig altijd de persoonlijke contacten goed kunnen houden. We hebben later altijd gezellig een borreltje kunnen drinken."
Station Assen, augustus 1946: Kees Faber mag koningin Wilhelmina een bosje bloemen aanbieden (Rechten: Collectie: familie Faber)
Station Assen, augustus 1946: Kees Faber mag koningin Wilhelmina een bosje bloemen aanbieden
Of Frederik achteraf gezien denkt dat zijn zoon de juiste weg heeft ingeslagen, kunnen we hem niet meer vragen. De laatste jaren van zijn leven, woonde Frederik Faber in Zwitserland, waar hij overleed. "Mijn jongste broer heeft alles moeten opruimen van mijn vader in Zwitserland. Mijn vader heeft alle krantenknipsels die over mij gingen bewaard in een grote doos. Ik denk wel dat hij trots geweest is", aldus Kees Faber.
<p>'Ik zat nu zo'n tien jaar in het bedrijf en wist precies welke kant we daarmee op moesten. Maar met vader viel steeds lastiger samen te werken. Zakelijk hadden wij hevige conflicten, al werden die nooit echt persoonlijk, wat ik vreselijk zou hebben gevonden. Wel een opmerkelijk verschil: scholieren en studenten, net iets jonger dan ik, kwamen overal in het Westen in opstand tegen hun ouders, zelfs als die best aardig en begripvol waren. Ik wachtte af. Een verzengende brand en een verleidelijk aanbod brachten uitkomst'. Uit: Faber pallets. Kroniek van een familiebedrijf.</p>
Drenthe Toen Podcast: Faber, van botervat naar internationale pallethandel
Anno 2020 is de Faber Halbertsma Group één van de grootste palletpooling bedrijven van Europa, met een omzet van ruim 340 miljoen uuro en meer dan 20 miljoen gerepareerde en geproduceerde pallets.
Het boek van Kees Faber, geïllustreerd met veel foto's, heet: 'Faber Pallets, Kroniek van een familiebedrijf'. Mede-schrijvers zijn Jef de Jager en Peter Zwaal. Het is uitgegeven door Koninklijke van Gorcum in Assen en Drenthe Toen mag er eentje verloten. Mail om mee te doen met de verloting naar drenthetoen@rtvdrenthe.nl.
Augustus-september 1949: in Assen vindt de tentoonstelling 'Drenthe Oud en Nieuw' plaats, met een stand van Faber (Rechten: Collectie: familie Faber)
Augustus-september 1949: in Assen vindt de tentoonstelling 'Drenthe Oud en Nieuw' plaats, met een stand van Faber
Luister voor het hele gesprek met Kees Faber zondagmiddag 24 mei naar Drenthe Toen, via de podcast of daarna via uitzending gemist.

RTV Drenthe Podcasts

Drenthe Toen: Iedere zondag hoor je verhalen uit de Drentse geschiedenis bij Drenthe Toen. Historicus en presentatrice Sophie Timmer presenteert.
Binnen de Muren: Hoe is het leven in de gevangenis? Marjolein Knol dook gevangenis Esserheem in en sprak met gedetineerden en bewaarders.
Cassata: Zaterdags praat Margriet Benak met haar gasten over de politiek en actuele onderwerpen die spelen in Drenthe.
FC Emmen Podcast: Iedere maandag nemen verslaggevers René Posthuma en Niels Dijkhuizen met hun gasten het afgelopen weekend van FC Emmen door. Daarnaast is er ook plaats voor andere sport uit onze provincie.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.