Drenthe Toen: waargebeurde verhalen van achter de bajesmuren van Veenhuizen

Clemens van den Brink (Rechten: RTV Drenthe / Lydia Tuijnman)
Clemens van den Brink
Clemens van den Brink (80) uit Oosterwolde interviewde zeventien gevangenbewaarders en één oud-gevangene voor zijn derde boek, 'Veenhuizen van onder de Pet'. Er staan een dikke honderd waargebeurde verhalen in over het wel en wee van beruchte en minder beruchte criminelen achter de Veenhuizer tralies.
Van den Brink: "Het blijft spannend, en geheimzinnig, zo'n bajes. En helemaal in Veenhuizen. Die was tot 1985 afgesloten van de buitenwereld. Je kwam er niet in als je daar niets te zoeken had."

Openbare seks

Dus wie er zat en wat er gebeurde, bleef 'onder de pet' van de bewakers vanwege hun geheimhoudingsplicht. Maar als die éénmaal gepensioneerd zijn, komen de verhalen wel los "Verhalen over hoe er drank naar binnen werd gesmokkeld, onder andere in de voetballen van het bajesteam. Over goed of minder gelukte ontsnappingen, de ontvoering van een gevangenisdirecteur en openbare seks tijdens het bezoekuur.
Van den Brink: "Gedetineerden kregen soms bezoek van een prostituee. Eén keer had een gevangene kennelijk zo veel zin dat hij niet kon wachten tot hij zich met de dame af kon zonderen in de daartoe bestemde ruimte. Hij maakte zo te zeggen onverwijld van de diensten van de dame gebruik, ten overstaan van de andere bezoekers, gedetineerden en stomverbaasde bewakers."

Pekingeend uit de gracht

De inhoudsopgave is één lange opsomming van titels die nieuwsgierig maken. 'Willem en zijn snor', 'Sigarettenautomaat', 'Een goudmijn', 'Ladder voor gedetineerde', 'Slijterij op Drankenbosch'. Van den Brink: "Ik heb geprobeerd het luchtig te houden. Er staan veel grappige verhalen in. Zoals dat van de gevangene Jan Willem van E., een zwaar gestrafte crimineel die op Esserheem in de betonloods met de heftruck mocht werken. Na een paar weken braaf te zijn geweest gebruikte hij het apparaat om ermee door de muur van de loods te rijden en ontsnapte. Of het verhaal van die Chinese gevangene Wang die vanuit zijn cel met een touwtje eenden uit de gracht in zijn cel wist te hengelen, dan stond er binnen de muur Pekingeend op het menu."
Drenthe Toen-podcast 'Van onder de pet'

Lee Towers, André Hazes en Normaal

Ook bekende zware jongens als Cor van H., Joop V., Karate Bob en Pistolen Paultje passeren in het boek de revue. Sommigen van hen hadden er veel geld voor over om het verblijf in de gevangenis zo aangenaam mogelijk te maken. Zo kwamen er artiesten shows geven in Norgerhaven of Esserheem. "Alles kon", vertelt één van de cipiers in het boek, "Normaal kwam, Vanessa is er geweest, Henk Wijngaard, Lee Towers, André Hazes, you name it... er was geld genoeg en waar het vandaan kwam? Daar maalde niemand om."
Zeven jaar geleden besloot Clemens van den Brink om na zijn werkzame leven als directeur van het toen Gorredijkster bedrijf Bional Pharma zijn eerste boek te schrijven over het leven en werken in en om de gevangenissen van Veenhuizen. Van den Brink is geboren in het oude Tweede Gesticht, nu deel van het Gevangenismuseum. Zijn vader was er bewaker tot september 1946, waarna het gezin vertrok naar de boerderij van de familie even buiten Veenhuizen.
"Ik ben natuurlijk zelf deel van die geschiedenis", zegt van den Brink peinzend, "en Veenhuizen is een deel van mijn leven. We zijn dus onlosmakelijk met elkaar verbonden." Na 'Bajesverhalen Veenhuizen' (2015) verscheen 'De Geheimen van Bajesdorp Veenhuizen' (2017) in de boekhandel. "Ik ben er nu wel even klaar mee", antwoordt hij lachend op de vraag of hij intussen al aan een vierde boek is begonnen.
Het hele gesprek met Clemens van den Brink is te horen in Drenthe Toen, zondagmiddag 31 mei, van 14.00-16.00 uur. Daarna via uitzending gemist en nu al via de podcast.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.