Dutchbat-veteraan: 'Liever erop uit met mijn zoon dan kijken naar beelden van Srebrenica'

Dutchbat 3-veteraan Paul Boomsma heeft zich deze week 'verstopt' in de Drentse bossen in Dwingeloo. Expres. Even weg van alles. Samen met zijn zoontje (6) viert hij een weekje vakantie. En dat in een week waarin het 25 jaar geleden is dat de Bosnische moslimenclave Srebrenica viel. Boomsma maakte dat mee.
"Ik ben opgeleid bij de Luchtmobiele Brigade en kwam in juni 1994 op de kazerne in Assen terecht", zo vertelt hij. "Kort daarop kregen we bericht dat we naar Srebrenica zouden gaan." Het wordt een missie die z'n hele leven op z'n kop zou zetten.

Enclave op slot

"We hadden in Srebrenica verschillende observatieposten. Daar zaten we een aantal weken en liepen we patrouilles om alles in de gaten te houden. Tot begin april 1995 was het rustig. Daarna waren er problemen met transporten van brandstof en eten. We konden niet met verlof omdat de Serviërs de enclave afsloten."
Boomsma maakt verschillende beschietingen mee. Er wordt door Dutchbat soms ook teruggeschoten. Maar de Nederlandse soldaten, van wie een groot deel afkomstig is van de kazerne in Assen, is niet goed toegerust en kan de opmars van de Servische generaal Ratko Mladic en zijn mannen niet stoppen.
We stonden bij onze voertuig tussen de vluchtelingen en de Serven. Die waren al bezig om mannen uit de groep te halen om het verhoren, zo dachten we.
Paul Boomsma, Dutchbat 3-veteraan
Op 11 juli 1995 valt de enclave. "We waren al drie dagen vol in de weer. We konden op een gegeven moment bij de compound in Potocari even slapen. Wat we daar aantroffen was één grote chaos." Vooral de geur van uitwerpselen, angst en dood, staan hem nog heel goed bij.
"We stonden bij onze voertuig tussen de vluchtelingen en de Serviërs. Die waren al bezig om mannen uit de groep te halen om het verhoren, zo dachten we." Uiteindelijk worden de mannen van de vrouwen gescheiden. De vrouwen worden naar een plek buiten Srebrenica gebracht.
De mannen vluchten de bergen in of worden afgevoerd. Achteraf wordt duidelijk dat duizenden van die mannen vermoord zijn. "Je houdt altijd een schuldgevoel. Ik weet waar ik de schuld kan leggen. Bij de NAVO en verschillende landen. Ze hebben ons laten zitten. Maar het is eigenlijk wel logisch dat de vluchtelingen ons zien als schuldige. Wij stonden daar."

PTSS

Jarenlang vochten Dutchbat-veteranen tegen de manier waarop er tegen ze aan is gekeken. Het verwijt dat ze niks hebben gedaan doet ze zeer, zegt Boomsma. Hij krijgt na de missie een posttraumatische stressstoornis. "Ik heb nog een aantal jaren gediend na de missie. Maar het liep even anders. Eind negentiger jaren uitte zich dat in nachtmerries, alcoholgebruik en angstklachten. Ja, vreselijke dingen. Mede door therapie is er heel wat onder controle. Alcohol is niet meer aan de orde. Maar met paniekaanvallen moet nog wel wat mee gebeuren."
"Ik haal heel veel energie uit mijn 6-jarige zoon. Dat is mijn anker in mijn leven. Ik ben er eigenlijk nog goed vanaf gekomen. Er zijn toch collega's die voor iets anders hebben gekozen dan hulp zoeken. Gelukkig werk ik weer sinds een aantal jaren op de kazerne in Assen. Niet als militair trouwens."
Deze hal op de compound van Dutchbat 3 zat 25 jaar geleden helemaal vol met vluchtelingen (Rechten: Andries Ophof)
Deze hal op de compound van Dutchbat 3 zat 25 jaar geleden helemaal vol met vluchtelingen
Zaterdag is het 25 jaar geleden dat de enclave Srebrenica viel. Er is in de media veel aandacht voor deze gebeurtenis. Paul Boomsma kiest ervoor om hier niet naar te kijken. Te confronterend. Nog steeds. "Het blijft een bijzondere week. Je staat er sowieso bij stil. Ook bij de sterfdag van Raviv van Renssen op 8 juli bijvoorbeeld." Raviv van Renssen werd bij de eerste aanval dodelijk getroffen door een granaatscherf toen hij op een militair voertuig (YPR) zat.

'Ik kijk er niet naar'

"Ik volg het niet op televisie. Ik ken alle feiten en verhalen wel. Maar als ik kijk, dan houdt het me nog meer bezig dan nu al het geval is." Daarom doet een weekje in de bossen in Drenthe samen met zijn zoon hem goed. Even wat afleiding in deze beladen week voor ex-Dutchbatters.
Helemaal niets doen is er niet bij. "De meeste jaren doen we het samen met collega's op een kazerne. Maar vanwege het coronavirus kan dat niet. Maar aanstaande zaterdag gaan we met een grotere groep herdenken. Dat doen we toch wel. Dat is een jaarlijks terugkomend iets."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.