Woonwagenbewoners Hollandscheveld in de clinch met woningcorporatie

Bij de ingang van de Sellerstraat hangt een groot bord met de boodschap: 'Woonconcept discrimineert woonwagenbewoners'. Van wie het bord afkomstig is, laten bewoners in het midden. Wel zijn ze het eens met de boodschap.

Hendrikje Wolters (72) komt uit een familie van woonwagenbewoners. Samen met haar vader en moeder reisde ze door het hele land. "Ik weet wat het is, discriminatie. We mochten nergens staan, we moesten overal weg en werden verjaagd." Ze vindt dat woningcorporatie Woonconcept hetzelfde aan het doen is en is vastberaden dat dat haar niet weer zal gebeuren. "Nu kunnen ze me niet meer wegjagen want ik huur deze plek, maar de wagen moet wel veilig zijn."

Dat laatste is volgens haar niet het geval. Al 32 jaar woont Wolters in haar woonwagen in Hollandscheveld, maar aan onderhoud is nooit iets gedaan. De overkapping bij de ingang staat op instorten, bij een regenbui komt er water uit het plafond en de vloer en kozijnen zijn weggerot. "Ik lieg niet als ik zeg dat als ik op bed lig, ik de wind bij mijn voeten voel. Die komt zo onder het glas door. Je moet ook altijd oppassen dat er niet iets op je hoofd valt."

De grond is van verhuurder Woonconcept, de woonwagen zelf kocht Wolters jaren geleden voor een euro van de woningcorporatie. Door haar reuma en artrose is opknappen geen optie, maar gespaard voor een nieuwe wagen heeft ze ook niet. Achteraf noemt ze het overkopen een smerig trucje. "Ik zou graag een nieuwe wagen willen, maar die geven ze niet zo snel. Ik zou 'm dan moeten huren, want ik heb geen geld om eentje te kopen. Maar ook verhuren wil Woonconcept niet."

Bekijk hieronder de video waarin Wolters de situatie van haar woonwagen laat zien.

Bij de buren aan de overkant is de situatie iets minder schrijnend. Albertine Vanderveen en Guus Wolters hebben recent een verbouwing aan hun woonwagen kunnen bekostigen. Nu is het geld op en willen ze dat Woonconcept de rest van de nutsvoorzieningen regelt. "We willen een huurwagen met inpandig sanitair. We moeten nu nog steeds naar 'het huisje' achter de wagen voor onze douche en wc. In alle jaargetijden, ook als er een pak sneeuw ligt. Dat is toch niet meer van deze tijd."

Volgens Guus Wolters en Vanderveen weigert Woonconcept in gesprek te gaan over nieuwe wagens. Ook de aankoop van de onderliggende grond is niet mogelijk en in het woonwagenkamp van Hollandscheveld nog nooit gebeurd. "Doordat we de grond niet bezitten, kunnen wij geen hypotheek krijgen. We hebben wel gerenoveerd, maar kunnen het niet afmaken want die aanbouw met sanitair kunnen wij niet meer betalen."

Het landelijke woonwagenbeleid van 2018 waarschuwde gemeenten en woningcorporaties al voor constructies zoals deze in Hollandscheveld. "Het ligt niet voor de hand om een standplaats te huur aan te bieden waarop de huurders zelf een woonwagen moeten plaatsen. Bewoners zullen dan meestal niet de middelen hebben om zelf een woonwagen te kopen", meldt het beleidsstuk. "Tevens veroorzaakt dit problemen op het moment dat de huurders van de standplaats komen te overlijden. Dan moeten de erfgenamen op korte termijn de standplaats ontruimen, hetgeen er bijna altijd toe leidt dat de woonwagen vernietigd moet worden."

Vorig jaar is Woonconcept naar aanleiding van alarmerende geluiden nieuwe gesprekken gestart met bewoners. Daarna zijn de sanitaire voorzieningen op het terrein opgeknapt. Deze week wordt daar de laatste hand aan gelegd. Woonconcept zegt zich zelf ook zorgen te maken over de veiligheid van de desbetreffende woonwagens. "Maar de woonwagens zijn in de meeste gevallen niet in het bezit van Woonconcept. Ze zijn in het bezit van particulieren", legt Michiel van Tongeren van Woonconcept uit. "Daarom kunnen wij de woonwagens niet opknappen."

Dat in Hollandscheveld voor deze niet voor de hand liggende situatie is gekozen komt volgens Van Tongeren omdat bewoners dat zelf destijds hebben aangegeven. "Ze wilden de vrijheid en de mogelijkheid hebben zelf dingen aan hun woning te kunnen aanpassen. Toen zij de woonwagens kochten, zijn wij daarnaast naar beneden gegaan met de huurprijs van de standplaatsen."

Woonconcept heeft de situatie wel aangekaart bij de gemeente, die medeverantwoordelijk is voor de woningbehoefte van woonwagenbewoners. Dit omdat de woonwagencultuur wordt erkend als immaterieel cultureel erfgoed dat moet worden gewaarborgd.

Ook bewoners hebben contact met de burgemeester. "Maar ook hij kan het probleem niet vlot trekken. Niet de huurwagen en ook niet de verkoop", vertelt Guus Wolters, die daarbij aangeeft de burgemeester twee keer te hebben gesproken. "Woonconcept lijkt een beetje op een dictatuur."

De gemeente Hoogeveen zegt de woonwagenbewoners wel degelijk een aanbod te hebben gedaan. Omdat zij geen hypotheek kunnen krijgen is ze een stimuleringslening aangeboden. "Dit aanbod is niet geaccepteerd. De familie wilde graag grond kopen van Woonconcept om hun woonwagen te plaatsen. Een poging van de burgemeester om hierin te bemiddelen, slaagde helaas niet", laat de gemeente Hoogeveen weten.

Welke opties blijven er dan nog over? De mogelijkheid om een nieuwe woonwagen te plaatsen en 'm vervolgens te verhuren, zoals Hendrikje en Guus Wolters graag hebben, kan volgens Woonconcept nu nog niet omdat er eerst een zogeheten behoefte-onderzoek moet gebeuren. "Dat onderzoek is deze zomer, daar willen we nu nog niet op vooruitlopen. Hierin gaan we ook met onze stakeholders in overleg hoe we ons geld het beste kunnen besteden. Bewoners zijn hiervan op de hoogte gebracht", vertelt Van Tongeren.

Ook de grond van de standplaatsen verkopen doet Woonconcept niet. "We zijn samen met de gemeente aan het inventariseren hoeveel woonwagenstandplaatsen er nodig zijn. Landelijk hebben we te maken met een oplopend tekort en als we de grond verkopen, loopt dit misschien verder op. Het aantal standplaatsen staat daarom vast in prestatieafspraken met de gemeente Hoogeveen." Ook andere gemeenten in Zuidwest-Drenthe sluiten aan bij dit onderzoek.

Over verhuizen naar een gewone sociale huurwoning wordt niet gesproken. "Het zit in de genen, zo zijn we opgegroeid", vertelt Guus Wolters. "Maar Woonconcept wil gewoon niet, ik heb soms het gevoel dat ze ons straffen om onze afkomst." De bewoners zijn daarom naar het MDD gestapt, die een zaak aanspant.

Woonconcept herkent zich niet in het beeld van discriminatie dat wordt geschetst. "Er wordt geen andere maat gehanteerd dan bij andere huurders. Alleen is de wetgeving wel anders dan bij reguliere huur", legt Van Tongeren uit. Eind oktober verwachten de woonwagenbewoners een zitting.