Aa en Hunze voorzichtig tevreden over financiën: 'Kon minder'

Aa en Hunze is een gezonde gemeente met wat onzekerheden (Rechten: RTV Drenthe)
Aa en Hunze is een gezonde gemeente met wat onzekerheden
Tevreden, maar met enige onzekerheid kijkt het college van Aa en Hunze naar de financiën voor 2021. De gemeente heeft haar huishoudboekje goed op orde, maar de coronacrisis, de jeugdhulp en de Wmo kunnen nog roet in het eten gooien.
Reden voor paniek is er niet in Aa en Hunze. In de reserve zit nog genoeg om het een tijdje uit te zingen als er wel problemen zouden komen.

'Zwembaden blijven open'

"Het kon minder", zegt financiënwethouder Co Lambert. "De bibliotheken en de zwembaden blijven voorlopig gewoon open en we kunnen doorgaan waar we mee bezig zijn." Inwoners hoeven volgens hem voorlopig niet te vrezen voor een investeringsstop of sluiting van voorzieningen. Maar keiharde garanties durfde hij voor de toekomst ook niet te geven.
<p><strong><em>Overzicht belangrijkste zaken begroting</em></strong></p><p>- <em>Kosten Wmo en jeugdhulp terugdringen door 'slimme oplossingen', maar onzeker of dat lukt;</em></p><p><em>- Tekort van 1,5 miljoen op Wmo en jeugdhulp in twee jaar proberen terug te dringen;</em></p><p><em>- Onzekerheid over financiële gevolgen coronacrisis en wie voor kosten opdraait. Niet mee begroot;</em></p><p><em>- Herverdeling Gemeentefonds door Rijk kan negatief uitpakken voor Aa en Hunze;</em></p><p><em>- Afvalstoffenheffing omhoog, kost inwoners jaarlijks zo'n 27 tot 37 euro meer;</em></p><p><em>- Lichte daling onroerendezaakbelasting;</em></p><p><em>- Geplande investeringen kunnen door blijven gaan, blijft ruimte voor nieuwe plannen;</em></p><p><em>- Gemeentelijke voorzieningen (zwembaden, bibliotheken) hoeven niet te vrezen voor sluiting;</em></p><p><em>- College is voorzichtig positief, maar houdt onzekerheden in het achterhoofd</em></p>

Onzekerheid door sociaal domein

Net als de meeste andere gemeenten worstelt Aa en Hunze nog met de gevolgen van de verplaatsing van de kosten voor jeugdzorg en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo): het zogeheten sociaal domein. De landelijke overheid betaalde die kosten voorheen, maar sinds 2015 moeten gemeenten die hoge kosten zelf ophoesten.
Op de begroting komt Aa en Hunze niets tekort, maar daarbij gaat het college ervan uit dat de benodigde besparing op de jeugdzorg en de Wmo gaat lukken. Voor 2021 wil het college 1 miljoen euro besparen en voor 2022 nog een half miljoen. Aa en Hunze wil de jeugdzorg en Wmo in 2023 volledig kunnen betalen vanuit het geld dat de gemeente van de overheid krijgt.
Of die besparing volledig gaat lukken, is volgens wethouder Lambert nog maar de vraag. "We werken er hard aan, maar het is niet 100 procent zeker dat we dat bedrag helemaal kunnen besparen. Door slimmere keuzes te maken, willen we ervoor zorgen dat er minder dure zorg nodig is", vertelt Lambert. Problemen eerder signaleren en oplossen als dat nog relatief eenvoudig en goedkoop kan, is een van die manieren waarop de gemeente de kosten omlaag wil brengen.
Een ontwikkeling die volgens Lambert niet meehelpt bij het verminderen van die kosten, is het stijgende aantal zorgboerderijen in de gemeente. "Die springen als paddenstoelen uit de grond. Het zijn commerciële partijen die geld willen verdienen en mensen helpen - en dat is natuurlijk oké. Maar de gemeente moet een deel van die zorgkosten betalen."

Effect coronacrisis onbekend

Dan zijn er nog de effecten van de coronacrisis. De gemeente heeft volgens Lambert meer geld moeten uitgeven aan personeel en weet nog niet hoe veel geld de toeristenbelasting dit jaar (minder) oplevert. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat de coronacrisis de gemeente geld gaat kosten, maar hoe hoog die kosten exact zijn, is volgens Lambert nog niet te zeggen.
De effecten van de coronacrisis zijn vanwege die onzekerheid niet meegenomen in de begroting. "Je moet niet denken aan hetzelfde soort bedragen als de jeugdzorg, maar we weten nog niet wat het Rijk gaat vergoeden. Er komen wel vergoedingen voor gemeenten vanuit de landelijke overheid, maar hoe hoog is nog niet bekend."
Lambert gaat er vanuit dat het Rijk alle kosten die de gemeente vanwege het coronavirus heeft moeten maken zal vergoeden. Daarbij is het volgens de wethouder ook niet erg als de gemeente zelf een paar ton moet inpassen. "Maar de kosten moeten wel vergoed worden, anders worden we allemaal artikel-12-gemeenten en komen we onder curatele van de provincie. Dat moet je niet willen."

Gemeentefonds

Koffiedik kijken dus wat betreft die twee in potentie grote kostenposten. Daarbij komt ook nog dat de landelijke overheid het gemeentefonds - het potje waaruit alle Nederlandse gemeente geld krijgen - gaat heroverwegen. De verwachting is dat stedelijke gemeenten zoals Amsterdam en Utrecht er meer geld bij gaan krijgen en dat landelijke gemeenten zoals Aa en Hunze zullen moeten inleveren. Een lobby van plattelandsgemeenten probeert dat op dit moment te voorkomen.

Meer belasting

Inwoners van Aa en Hunze gaan wel meer gemeentelijke belastingen betalen. Dat komt doordat de afvalstoffenheffing flink stijgt. Dat komt volgens het college doordat de kosten van ophalen en verwerken van afval hoger zijn geworden. Huishoudens gaan tussen de 27 en 37 euro meer betalen. De gemeente wil proberen de heffing voor 2022 weer omlaag te krijgen.
De onroerendezaakbelasting (ozb) daalt licht, maar per saldo zal dat niet veel effect hebben op de nieuwe gemeentelijke belasting.

Investeringen blijven doorgaan

Na al die onzekerheden is er voor Aa en Hunze nog geld over voor wat investeringen. De gemeente wil de komende jaren onder meer het fietspadennetwerk verbeteren. Concreet liggen er plannen voor een parallelfietspad langs de N34 in de buurt van Gasselte en tussen Gieten en het Gasselterveld. Beide paden zijn nu nog onverhard.
Daarnaast krijgen de klokken van de Magnuskerk in Anloo een opknapbeurt en wordt de eiken klokkenstoel vervangen. De molen in Rolde is volgend jaar ook aan de beurt voor groot onderhoud en vervanging van de stalen roeden.

Lees ook:

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.