Paalmans poëzie troost en waarschuwt: 'Ik ben altijd bezig met het rampscenario'

Dichteres Iduna Paalman uit Rolde schreef een jaar geleden haar eerste dichtbundel en viel daarmee direct in de prijzen. De bundel heet 'De grom uit de hond halen' en die wordt nu door corona ineens verrassend actueel.
"Ik heb veel gedichten gemaakt over dreiging en ons verlangen naar gerustgesteld worden", zegt Paalman. "En dat zijn natuurlijk thema's die nu heel actueel zijn geworden." Paalman schreef de gedichten voordat de pandemie losbarstte, maar de gedichten lijken haast wel over corona te gaan.
Zoals deze strofe uit het eerste gedicht van de bundel. Met corona in het achterhoofd, doet dit denken aan het Outbreak Management Team:
Er bestaat een groep risicomanagers, ik ben er een van. We komen graag samen in een huis met gematteerde ramen, taxeren de dreigingen, verdelen ons zorgvuldig over de straten.
Uit het gedicht Audit, van Iduna Paalman
De bundel verscheen in het najaar van 2019 bij uitgeverij Querido en werd lovend ontvangen. Ze won de Vlaamse poëziedebuutprijs aan Zee en de Volkskrant riep haar uit tot literair talent van het jaar 2020.

Geboortekaartje

Van kinds af aan schrijft Paalman in Rolde al gedichten. Poëzie is haar met de paplepel ingegoten. "Op mijn geboortekaartje stond al een gedicht van Guido Gezelle. Het is alsof mijn moeder me met een gedicht de wereld in heeft willen zetten."
Na de middelbare school verhuist de dichteres naar Amsterdam, maar ze nam haar Drentse nuchterheid mee. "De mensen waren daar heel zelfverzekerd. Toen dacht ik 'dat moet ik ook een beetje leren'. Dat voelt nog best vaak als hoog van de toren blazen."
In een enkel gedicht komt de link met Drenthe letterlijk terug, zoals in Van den Muijzenbergpad (Autotune). Dit gaat over de route die ze vroeger fietste van haar woonplaats naar vioolles in Assen. In onderstaande video draagt Paalman dit gedicht voor:

Rampscenario

"Mijn moeder zegt wel eens, 'je denkt de verkeerde kant op'", vertelt Paalman met een lach op haar gezicht. Ze doelt hiermee op haar cynisme en de neiging om helemaal uit te denken wat er allemaal mis kan gaan. "Ik ben altijd bezig met het rampscenario."
Toch spreekt uit haar gedichten soms ook een gevoel van geruststelling. "Dan ben ik bezig met de droom dat het allemaal nog goed kan komen. Dat is interessant omdat het vaak vals is. Een doekje tegen het bloeden."
Dat haar werk nu gelinkt wordt aan de coronacrisis vindt ze bijzonder. "Dat had ik niet berekend. Maar dat is het mooie aan poëzie. Iedereen haalt er weer iets anders uit."

Nieuw werk

Paalman is ondertussen bezig met nieuw werk. Nu optredens en literaire avonden afgelast zijn door corona, heeft ze tijd om zich te richten op waar het voor haar om gaat: schrijven.
"Ik vind de wereld een heel spannende plek om te zijn nu, in negatieve zin. Ik maak me heel erg druk om dingen. En tegelijkertijd weet ik heel goed waarin ik mijn eigen geruststelling moet zoeken. Bijvoorbeeld in het schrijven van gedichten. Ik ben blij dat ik dat gevonden heb."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.