Ministerie wil openbaren Shell-documenten door Assen tegenhouden

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) probeert te voorkomen dat de gemeente Assen tweeduizend documenten vrijgeeft over de contacten tussen de gemeente en Shell.
De documenten maken onderdeel uit van de Shell Papers, een gigantisch Wob-verzoek dat onderzoeksplatformen Follow the Money en Platform Authentieke Journalistiek bij zeventien bestuursorganen hebben neergelegd.

Invloed van Shell

Op basis van de Wob (Wet openbaarheid van bestuur) willen de onderzoeksjournalisten documenten boven tafel krijgen om erachter te komen hoeveel invloed Shell heeft gehad op beleidsvorming van ministeries, provincies en gemeenten.
Dertien van de zeventien bestuursorganen hebben zich onder leiding van EZK verenigd en besloten gezamenlijk het Wob-verzoek af te wijzen. De overige vier - de gemeente Assen en Groningen en de provincies Drenthe en Groningen - besloten vorig jaar het verzoek wel te behandelen. Assen is gevraagd om documenten omdat het hoofdkantoor van de NAM, onderdeel van Shell, in de Drentse hoofdstad staat.

EZK blokkeert

Assen is nu de eerste overheidsinstantie die documenten openbaar wil maken, maar het ministerie van EZK probeerde daar een stokje voor te steken. Alle bedrijven en personen die in de documenten voorkomen, krijgen de kans om bezwaar te maken tegen het openbaren van documenten. Het ministerie van EZK komt uiteraard in die stukken voor en heeft Assen verzocht om het hele Wob-verzoek niet te behandelen. Reden daarvoor is volgens EZK dat het verzoek niet voldoende gespecificeerd is.
Het is niet voor het eerst dat EZK dat argument gebruikt om publicatie te voorkomen. Eerder wees het ministerie het Wob-verzoek zelf om diezelfde reden af. Volgens EZK moet de overheid zo veel documenten openbaar maken dat het in feite onuitvoerbaar zou zijn.

Bezwaar

Het ministerie heeft nog tot aankomende maandag om formeel bezwaar aan te tekenen tegen de publicatie van de documenten en daarmee heeft EZK het openbaren van de papieren nog met twee weken weten te voorkomen.
Mocht Assen dat bezwaar ongegrond verklaren, dan heeft het ministerie een tweede verzoek. EZK wil dat Assen wacht met openbaarmaking van de documenten die van het ministerie afkomstig zijn totdat de juridische procedures omtrent het Wob-verzoek aan EZK zelf tot een einde zijn gekomen. Dat betekent dat het nog maanden kan duren voordat Assen de documenten openbaar mag maken. Assen heeft beide verzoeken niet overgenomen, maar het ministerie kan dus nog in bezwaar gaan.

Wachten komt vaker voor

Het komt vaker voor dat een bestuursorgaan wil dat een ander bestuursorgaan wacht met het openbaren van documenten. Dat heeft meestal een inhoudelijke reden, omdat er bijvoorbeeld nog persoonlijke gegevens van medewerkers zwartgelakt moeten worden. Maar het gehele verzoek buiten behandeling stellen, zoals EZK wil, is niet gebruikelijk.
Het argument van EZK dat het Wob-verzoek niet behapbaar zou zijn, is opmerkelijk. Assen heeft namelijk wel degelijk tweeduizend documenten weten op te snorren om aan de journalisten te tonen. Het enige dat ervoor zorgt dat Assen de documenten niet openbaar kan maken, is de opstelling van het ministerie zelf.

Advocaten Shell roeren zich

Behalve het ministerie hebben ook advocaten van Shell aanmerkingen op de documenten van Assen. Advocantenkantoor Van der Feltz heeft maar liefst 249 pagina's aan voorgestelde wijzigingen naar Assen verstuurd. Veel van die wijzigingen hebben te maken met persoonlijke gegevens van medewerkers, maar ook over de inhoud zijn de advocaten het niet eens met Assen.
De advocaten willen namelijk niet dat er documenten naar buiten komen die Shell of de NAM in een kwaad daglicht zouden kunnen stellen. Daarnaast proberen de advocaten te voorkomen dat er documenten over de politie-inzet bij demonstraties tegen de gaswinning naar buiten komen.
De politie heeft al aan Assen laten weten geen problemen met de openbaarmaking te hebben. De twee bovenstaande verzoeken van de advocaten van Shell heeft Assen naast zich neergelegd. Of die opstelling van Assen stand houdt, wordt volgende week bekend.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.