De N34 is nog lang niet gedeeltelijk verdubbeld

CDA'er Eline Vedder wil dat een onderzoek naar een 2x1baans N34 met middenscheiding ook wordt meegenomen in de MER-onderzoeken. Volgens het CDA doet dat recht aan de vele zienswijzen die zijn ingediend over gedeeltelijke verdubbeling. Die gaan vooral over aantasting van natuur en landschap. Maar gedeputeerde Cees Bijl voelt daar niet veel voor, omdat 2x1baans bijna net zoveel kost en bijna net zoveel ruimte inneemt als 2x2baans. Dit omdat er bij enkelbaans een brede, verharde bermstrook moet komen.

Volgens Thea Potharst van de Partij voor de Dieren is het goed gebruik dat indieners van een zienswijze te horen krijgen wat er met die zienswijze is gedaan. Bovendien moeten ze daarna worden uitgenodigd om in te kunnen spreken in PS. Dat is volgens haar niet gebeurd. PvdA'er Michel Berends wees op termen als 'toegeschreven naar verdubbeling' en 'onbehoorlijk bestuur' in de zienswijzen. SP'er Wim Moinat vroeg zich af: 'Zitten we in een fase van zienswijzen negeren, of zijn we in gesprek?'.

Tel daarbij op dat inwoners van Gasselte ook al aan de bel trokken omdat ze vinden dat de provinciale politiek een stap heeft overgeslagen in het betrekken van inwoners. Volgens hen zou er indirect al een besluit genomen zijn: we gaan verdubbelen, nu alleen nog onderzoeken waar. Ondanks dat die conclusie volgens gedeputeerde Bijl en alle fractievoorzitters niet klopt, leeft er kennelijk bij een aantal partijen wel een gevoel om de indieners van zienswijzen tegemoet te komen. Vooral omdat de algehele teneur van die zienswijzen is: niet verdubbelen. De PVV verwoordde het gevoel door een extra inspraakronde voor te stellen voordat PS verder praten over de N34. Daarin kon Potharst zich prima vinden. De fractievoorzitters en Commissaris van de Koning Jetta Kleinsma gaan zich buigen over dit voorstel.

Overigens was er vandaag wel één inspreker: Herman Idema, directeur van ondernemersvereniging Ondernemend Emmen. Hij hield opnieuw een hartstochtelijk pleidooi voor gehele verdubbeling. Nodig voor de economie van Emmen, zegt Idema, omdat bedrijven zich alleen daar willen vestigen waar de infrastructuur goed is.

"Anders gaan ze aan ons voorbij. Tweebaanswegen willen bedrijven niet. De aanleg van de A37 heeft ook goed geholpen. Onze ultieme wens is natuurlijk een vierbaansverbinding tussen Enschede, Emmen en Groningen. Maar voor de toekomst is in ieder geval gedeeltelijke verdubbeling van de N34 en de aanleg van de Nedersaksen-spoorlijn noodzakelijk. Voor ons is totale verdubbeling het einddoel, maar we zijn blij dat er een begin wordt gemaakt. Een aantal jaren geleden was verdubbelen voor de Drentse politiek onbespreekbaar."

PVV'er Bert Vorenkamp (zijn partij wil net als Forum voor Democratie gehele verdubbeling) kwam met het idee om het te financieren via operationeel lease, zodat de hele weg 2x2baans kan worden. Maar dat idee veegde gedeputeerde Bijl van tafel: "Operationeel lease wordt uiteindelijk duurder dan zelf meteen de portemonnee trekken. We hebben 90 miljoen. Daar kun je niet de hele weg voor verdubbelen en we moeten ook knooppunt Gieten oplossen. Dus ja, we onderzoeken gehele verdubbeling wel, maar de inzet van dit college is gedeeltelijke verdubbeling vanwege doorstroming en de verkeersveiligheid."

Behalve dat er waarschijnlijk pas in 2022 echt een politiek besluit valt over of de N34 gedeeltelijk verdubbeld gaat worden en welke stukken dan, zullen GS behalve de nodige verdere onderzoeken ook nog wel wat overtuigingskracht nodig hebben bij zowel partijen binnen als buiten de coalitie. Coalitiepartij ChristenUnie was bij monde van Roy Pruisscher zeer kritisch over de reductie van dodelijke verkeersslachtoffers na gedeeltelijke verdubbeling: "Is dat voldoende en is dat ons 60 miljoen waard?" Zijn partij heeft grote terughoudendheid als het gaat om gedeeltelijke verdubbeling. Ook D66 heeft zo z'n twijfels, mede gezien de vele zienswijzen die gaan over de gevreesde aantasting van natuurgebieden en geopark de Hondsrug, waar de weg dwars doorheen loopt.

D66'er Henk Pragt heeft de verkeersonderzoeken die de provincie heeft laten uitvoeren goed gelezen. Daarin staat letterlijk dat er eigenlijk alleen doorstromingsproblemen zijn bij knooppunt Gieten en daar waar de N34 samenkomt met de A28. Voor de rest is capaciteit van de weg tot 2040 voldoende.

Pragt vraagt zich af waarom de dive-under, een soort tunnel, de beste oplossing voor knooppunt Gieten, niet meegenomen wordt in de verdere onderzoeken. Bijl was daar kort over: "Omdat een dive-under meer dan 100 miljoen euro gaat kosten en dat hebben we niet." GroenLinkser' Bos vroeg zich af hoe groot de hap die knooppunt Gieten neemt uit die 90 miljoen gaat worden. Er wordt rekening gehouden met minimaal 30 miljoen, maar het kan wel eens veel meer zijn. "Dat soort projecten blijven nooit binnen hun budget", meent Bos.

Pragt: "En als op de N47 in Zeeland een rijbaanscheiding mogelijk is zonder verbreding van de weg, waarom dan niet bij de N34?". Volgens Bijl komt dat omdat de N57 een 80-kilometerweg is en de N34 een 100-kilometerweg.

SP'er Moinat wil dat ook een 80-kilometervariant wordt onderzocht. Hij krijgt daarbij steun van coalitiepartij CDA. Maar daar wil Bijl niet aan. De N34 is een stroomweg en onder andere door die 100 kilometer haal je verkeer van het onderliggende wegennet af, waardoor het op die plekken minder druk en veiliger is, zo is de redenatie. Eisen aan een stroomweg: gescheiden rijbanen, ongelijkvloerse kruisingen en obstakelvrije zones. Bijl: "En u hebt als Provinciale Staten zelf besloten dat de N34 een stroomweg is in het Provinciale Verkeer en Vervoerplan." Dat plan loopt volgens Thea Potharst dit jaar overigens af, dus dan zou PS kunnen besluiten terug te gaan naar 80 kilometer.

GroenLinks - in de coalitie, maar tegenstander van gedeeltelijke verdubbeling - wierp een vergezicht op waarbij het in het post-coronatijdperk misschien helemaal niet meer nodig is om de N34 te verdubbelen, omdat we meer thuiswerken. Bovendien nemen we vanwege het klimaat meer het OV in plaats van de auto.

Volgens CDA'er Vedder moet er, terwijl er over de N34 gepraat wordt en uitvoering -als het ervan komt- nog jaren op zich laat wachten, nu ook iets gedaan worden aan de verkeersveiligheid van de weg. Niet overal zijn obstakelvrije zone's en er zijn plekken waar je kunt keren op de weg, waar je het niet zou moeten willen of niet mag, zoals bij het tankstation tussen Zuidlaren en de A28.