Geen zon op land meer: 'Voorkomen dat Drenthe opgekocht wordt door energie-cowboys'

De aanleg van een zonnepark bij Fluitenberg vlak bij Hoogeveen (Rechten: Fred van Os/RTV Drenthe)
De aanleg van een zonnepark bij Fluitenberg vlak bij Hoogeveen
Er mag in Drenthe nog maximaal 600 hectare aan zonnepanelen op land komen. Dat heeft gedeputeerde Henk Brink met alle gemeenten afgesproken. Provinciale Staten willen een beperking voor zon op land, want anders worden zonnepanelen niet massaal op daken gelegd.
Afgelopen juli werd er in Provinciale Staten een motie aangenomen. PS vreest dat anders gemeenten en de provincie onvoldoende juridische instrumenten hebben om zon op dak te regelen.

Goedkoopste en snelste weg

"Het is voor grote investeerders de makkelijkste weg. Koop of huur een stuk land en zet daar een grote zonneakker neer. Je hoeft maar één dikke netaansluiting te maken en het is klaar. Maar wij willen een stop op zon op land tot 2030" legt Brink uit.
Grote energie-investeerders hebben volgens Brink de gemeenten de afgelopen jaren soms overrompeld met hun plannen. En ook bij gemeentes zijn in het begin wel fouten gemaakt. Om te voorkomen dat overal in Drenthe maar zonneweiden gebouwd kunnen worden hebben Gedeputeerde Staten en de gemeentes het volgende af gesproken: In de Regionale Energie Strategie staat voor 1300 hectare zon op land, daarvan is nog 600 hectare niet gerealiseerd. Die 600 mogen nog. Maar voor die 600 hectare mag ook voor de helft naar andere duurzame energie-oplossingen gekeken worden, bijvoorbeeld kleine windmolens. Dus misschien wordt er nog minder dan 600 hectare zon op land gebouwd.

Zon moet op dak

Door er een stop op te zetten willen Brink en Provinciale Staten bouwers van zonneparken dwingen zonnepanelen aan te leggen op daken, bijvoorbeeld van bedrijven. Dat is veel ingewikkelder. Het dak moet er geschikt voor zijn of geschikt gemaakt worden, er zijn vaak veel meer stoomkabels nodig en je hebt meerdere daken nodig om een zelfde oppervlakte te krijgen als een flinke zonneakker. Kortom het is moeilijker en duurder. "Daarom bouwen al die grote bedrijven nu hun zonnepanelen op land, en krijg je ze ook op plekken waar je het misschien niet wilt. Drenthe heeft 10 procent van de landelijke opgave voor zon en ik wil voorkomen dat Drenthe opgekocht wordt door energie-cowboys."
Er blijft wel een uitzondering voor dubbelfuncties, dan mag zon op land nog wel. Denk aan zonnepanelen op de circuits van de TT in Assen en Pottendijk bij Emmen, Groningen Airport Eelde, een voormalige vuilstort of infrastructuur zoals een snelweg.
ideeën voor de zonneroute langs de A37 waarbij snelweg en zonnepanelen worden gecombineerd (Rechten: v.l.n.r. IAA/Studio Marco Vermeulen/Posad)
ideeën voor de zonneroute langs de A37 waarbij snelweg en zonnepanelen worden gecombineerd
Drenthe had al een Zonneladder maar die werd in 2018 -ondanks protesten- door GS juist uit de Provinciale Omgevings Verordening gehaald: eerst zon op daken, dan op de grond binnen stedelijk gebied of industrieterreinen en op het allerlaatst pas zonneakkers op het platteland mits er maatschappelijk draagvlak is.

Kleinschalige initiatieven

En met dat laatste is het de afgelopen jaren wel eens mis gegaan bij projecten van energie-investeerders van buitenaf. Want eigenlijk is de wens dat zon op land alleen uitgevoerd word door kleinschalige initiatieven uit de directe omgeving of waar de directe omgeving baat bij heeft.
Brink komt nu met een voorstel naar de Staten voor het aanpassen van de Provinciale Omgevings Verordening zodat het tijdelijk verbod voor zon op land tot 2030 wordt vastgelegd.

Ook in andere provincies

De motie in juli werd ingediend door de VVD, CDA en Sterk Lokaal. Toen de motie in stemming gebracht werd, schaarden naast de VVD, CDA en Sterk Lokaal ook de ChristenUnie, PvdA, Forum voor Democratie, de PVV, SP en D66 zich achter de motie. Enkel GroenLinks, de Partij voor de Dieren en OpDrenthe stemden tegen.
De Provinciale Staten van Friesland besloten in juni als eerste provincie over te gaan tot een tijdelijk verbod van nieuwe zonneparken op landbouwgrond. De Provinciale Staten van Overijssel wilden vervolgens hetzelfde, maar dat is afgewezen door de Gedeputeerde Staten. Ook Brabant overweegt inmiddels zo'n tijdelijk verbod.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.