Terug uit Nederlands-Indië: 'Niemand zat op hun verhalen te wachten'

Aris Budding op 'Waranda' kantoor Bandung 1939 (Rechten: Collectie: familie Budding)
Aris Budding op 'Waranda' kantoor Bandung 1939
Vol verwachtingen vertrekken To en Aris Budding in 1939 naar Nederlands-Indië. Negen jaar later, een wereldoorlog en de beruchte Jappenkampen verder, keren zij gedesillusioneerd terug naar Nederland.
Aris krijgt in 1939 een baan bij verzekeringmaatschappij Ons Belang. Het leven lacht hen toe, als het pasgetrouwde stel op de MS Oranje stapt richting Bandung. Maar nooit konden zij vermoeden dat de wereld er in korte tijd zo anders uit zou gaan zien.

Jappenkampen

Al snel nadat het jonge stel zich in het huidige Indonesië vestigt, breekt de Tweede Wereldoorlog uit. To en Aris komen in jappenkampen terecht, gescheiden van elkaar. In Nederland is de oorlog in mei 1945 voorbij maar niet in Nederlands-Indië. Pas op 15 augustus - ongeveer een week nadat Amerikaanse atoombommen op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki vallen - geeft de Japanse bezetter zich over. Na deze capitulatie verblijven To en Aris nog een periode in een voormalig interneringskamp, ironisch genoeg bewaakt door Japanners, door de geallieerden aangesteld.
Aris en To Budding op het balkon van het kantoor in Bandung in 1939 (Rechten: Collectie: familie Budding)
Aris en To Budding op het balkon van het kantoor in Bandung in 1939

Voor Altijd Indië

De afgelopen weken zond het Radio Drenthe-programma Drenthe Toen de serie 'Voor Altijd Indië' uit. Het verhaal van To en Aris Budding zoals opgeschreven en verteld door schoondochter Janneke Budding uit Meppel.
15/11 Drenthe Toen Podcast VAI
Frank en Janneke Budding uit Meppel (Rechten: RTV Drenthe / Sophie Timmer)
Frank en Janneke Budding uit Meppel

Terug naar Holland

Eenmaal terug in 'Holland' blijkt dat eigenlijk niemand op hun verhalen zit te wachten. Praten erover is moeilijk. Aris Budding overlijdt in 1998, ruim 82 jaar oud. To sterft in 2012, zij wordt 95 en brengt haar laatste jaren door in het Irenehuis, een verzorgingshuis in Meppel. Ze laten een schat aan persoonlijk archiefmateriaal achter. Mede dankzij deze nagelaten documenten weet zoon Frank een reis naar Indonesië zorgvuldig te organiseren. In 2013 reizen zoon Frank en schoondochter Janneke To en Aris achterna.
Over de periode na 1945, en de reis die Frank en Janneke Budding maakten in 2013 gaan deze laatste twee delen van Voor Altijd Indië.
Het interview met Janneke Budding is te horen in het Radio Drenthe-programma Drenthe Toen, zondag 15 november, via bovenstaande podcast en via uitzending gemist op de website van RTV Drenthe.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.