Politiek eist opheldering over overtreding van Herenboeren Assen

Met een spitfrees is grasland over de kop gegooid voor een boomgaard op de Hof van Rhee, en dat had niet gemogen (Rechten: RTV Drenthe / Margriet Benak)
Met een spitfrees is grasland over de kop gegooid voor een boomgaard op de Hof van Rhee, en dat had niet gemogen
Gedoe over de Herenboeren van Assen. Die hebben voor de aanleg van de duurzame boerenhoeve Hof van Rhee, een stuk grasland met een spitfrees over de kop laten gooien door een loonwerker. Maar dat zogenoemde 'scheuren van grasland' mag volgens de wettelijke regels na september helemaal niet meer. De gemeente Assen gedoogt het, maar CDA en Stadspartij PLOP zijn het daar niet mee eens.
Beide partijen vinden dat deze handelwijze sterk neigt naar 'een voorkeursbehandeling' door de gemeente. Betreurenswaardig, zo stelt het CDA. "In soortgelijke gevallen zou dat voor andere pachters tot ernstige sancties leiden", opperen de partijen in schriftelijke vragen aan het college.

Terugdraaien

Het CDA gaat zover dat de fractie eist dat het gedoogbeleid van de gemeente 'onmiddellijk moet worden teruggedraaid'. Of dat vervolgens betekent dat het CDA wil dat er direct sancties moeten volgen, blijft onduidelijk.
Asser pachters trokken bij de politiek aan de bel. Sommigen baalden ervan dat de pas opgerichte landbouwcoöperatie Herenboeren, die door 240 gezinnen gerund wordt, per 1 november twintig hectare gemeentegrond mag pachten bij Rhee. Die pacht was de afgelopen jaren bij twee andere boeren in bezit. Hun jaarcontract werd begin dit jaar, zonder enig overleg, door de gemeente per 1 november opgezegd. En dat zette al kwaad bloed. Nu de Herenboeren de wet zouden hebben overtreden, en de gemeente dat door de vingers ziet, zijn de rapen helemaal gaar.

Voortvarend frezen

Bedrijfsleider Henk Boer van de coöperatie Herenboeren heeft ruim een week geleden stukken grasland bij Rhee laten omspitten door loonwerkers uit de regio. Eerst met een frees, later met een spitfrees. Het gaat niet om ploegen, maar het lichtere frezen, waarbij de graszode ondergewerkt wordt. De landbewerking was nodig, omdat Herenboeren op het terrein verschillende soorten groentes wil kweken en achterop het terrein een fruitboomgaard wil planten.
Maar na september mag grasland volgens de wet niet meer omgewerkt worden, in verband met de stikstofregels. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) ziet toe op die regels en verleent eventueel ontheffing.
Dagblad van het Noorden berichtte vandaag over de fout van Herenboeren en ook dat de gemeente van de overtreding op de hoogte is. In een reactie geeft de gemeentewoordvoerder aan dat de situatie wordt gedoogd, 'omdat de intentie van de Herenboeren de juiste is'. In de krant stelt de gemeentewoordvoerder 'dat iedereen snapt dat je geen producten kan verbouwen op grasland'.

Ophef vervelend

Alleen op kleigrond mag grasland tussen 1 november en eind december gescheurd worden, als het volgende gewas wat er komt maar geen gras is. Op Hof van Rhee komt op het bewuste stuk grasland groenten en een boomgaard, alleen is de ondergrond geen klei. Met een eventuele ontheffing had Herenboeren wel aan de slag gemogen, maar die is niet aangevraagd. Bedrijfsleider Henk Boer van de coöperatie wist er niet van, dat hij de wet zou hebben overtreden met de landbewerking. Hij vindt het ook heel vervelend, dat er zoveel ophef over is.

Hoeveel meetstokken?

Volgens Stadspartij PLOP 'zitten andere pachters nu vol met vragen over de rol van de gemeente hierin'. "Het is ook niet raar dat zij zich afvragen hoeveel meetstokken de gemeente erop nahoudt. Eén voor de pachtende boer en één voor de Herenboeren", vraagt fractievoorzitter Henk Santing zich af.
PLOP en CDA betwijfelen of de gemeente dit zomaar kan gedogen, zo'n wettelijke overtreding. En of het college van B en W daarmee niet voor zijn beurt heeft gesproken. "Is de beoordelende partij over zo'n economisch delict niet de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland", vraagt Santing van PLOP zich af.

Nog meer uitzonderingen?

Ook is PLOP bang voor nog een uitzonderingspositie voor Herenboeren. En dat is bij de duurzame pacht van gemeentelijke agrarische grond, waarvoor eerder dit jaar strenge regels zijn vastgelegd, met instemming van de raad. "Het gemak waarmee het college de zaak van Herenboeren nu gedoogt, doet de vraag opkomen of er straks ook een uitzondering komt voor Herenboeren bij de regels voor een duurzamere pacht."
Eerder dit jaar besloot de gemeente juist aan Herenboeren Assen te gaan verpachten, omdat de coöperatie volgens B en W volgens het duurzame principe werkt. Zo weinig mogelijk gewasbeschermingsmiddelen en stikstofgebruik, en zo min mogelijk grote landbouwmachines.

Waarschuwing van PLOP

De landbouwcoöperatie Herenboeren Assen gaf eerder deze maand al aan de komende tijd de twintig hectare grasland verder te willen herinrichten tot Hof van Rhee. Dat houdt onder meer in: de aanplant in december van een fruitboomgaard waar ook rondscharrelende kippen komen, een weide voor brandrode runderen, een terrein voor varkens met modderpoel, de bouw van een groentekas en een grote moestuin met verschillende groentebedden.
Stadspartij PLOP waarschuwt alvast: "Wellicht wijzen we het college er ten overvloede op dat van 1 november tot 1 februari, de winterse rustperiode, er ook geen aanplant mag plaatsvinden."

Herenboeren: 'We doen niks fout'

Stichting Herenboeren Assen laat uiteindelijk in een persverklaring weten 'dat ze niks doen wat niet mag'. Voorzitter Mariska Pater betreurt alle commotie en verklaart dat er vanmiddag meteen contact is gezocht met de Rijksdienst RVO. En volgens haar blijkt er 'weinig aan de hand'. "Het perceel dat gefreesd is, is niet langer bestemd voor voerproductie of beweiding. Daar komt een fruitboomgaard en dus gelden de regels voor grasland scheuren hier niet, zo zei de zegsman van de RVO", laat Pater weten.
De coöperatie in Assen krijgt advies en professionele ondersteuning van de landelijke koepelorganisatie Herenboeren Nederland. Daarmee wordt de kwestie met de Rijksdienst komende week nog eens nader doorgesproken, 'om er echt zeker van te zijn dat er niets is misgegaan'. "Normaliter moet een boer, die het scheurverbod overtreedt als straf een deel van de Europese landbouwsubsidiegelden terugbetalen. Maar omdat Herenboerderijen geen enkele euro ontvangt uit Brussel is dit niet aan de orde", verklaart Herenboeren Assen.
Mocht onverhoopt blijken dat er toch wat fout is gedaan, dan wil de Asser coöperatie het boetebedrag schenken aan een goed boerendoel binnen de bestaande sector. Herenboeren Nederland verdubbelt dat bedrag.

Lees ook:

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.