Groen licht voor sloop melkfabriek Exloo

Voor projectontwikkelaar Jan Bakker is het nieuws wel een gebakje waard. Jarenlang werkte hij aan de plannen voor het nieuwbouwproject. Dat het er nu eindelijk van kan gaan komen is volgens hem ook voor veel inwoners van Exloo goed nieuws: "Mensen vinden het heel vervelend dat het gebouw zo verpaupert en dat het gebied daarin wordt meegetrokken. Nu komt er een heel andere schwung op deze plek en daar kunnen alle dorpsbewoners van meegenieten."

Met de sloop van het pand komt een terrein vrij van ruim anderhalf hectare. Op het perceel komen in totaal dertig woningen en appartementen. Langs de Fabrieksstraat worden drie gezinswoningen gebouwd en op de plek van de oude melkfabriek komen twaalf levensloopbestendige appartementen.

"Jong en oud kan daar gaan wonen. En jong kan later weer verhuizen naar een plek elders in het park, als ze oud worden komen ze weer terug. Dus het is een levensloopbestendig plan", aldus Jager. Met 'elders' bedoelt hij het resterende stuk grond. Een groen perceel waar nog eens vijftien woningen worden gebouwd.

De huizen worden niet in een rechte rij geplaatst, maar op 'speelse wijze' in het landschap gezet. "Alsof ze willekeurig in het landschap zijn geland", aldus de projectontwikkelaar.

(Verhaal gaat verder onder de foto)

Met de sloop van de melkfabriek in Exloo komt een eind aan een lange geschiedenis. Het gebouw werd in 1894 geopend. Niet alleen boeren uit Exloo brachten er hun melk, maar ook vanuit Valthermond, 1e- en 2e Exloërmond werd melk aangevoerd. "In die dorpen waren heel veel boeren, maar geen melkfabrieken", aldus Roelof Hoving van de Historische Vereniging Carspel Oderen.

Volgens Hoving kwamen er naar schatting tussen de 150 en 200 boeren naar Exloo om hun melk af te leveren. En dat zorgde voor een hoop bedrijvigheid in het dorp. "Bovendien leverde de fabriek in de begintijd stroom aan het dorp. Dus dankzij de fabriek had Exloo al vrij vroeg elektriciteit", aldus Hoving.

In de fabriek werd de melk verwerkt tot boter. "Men wilde goede kwaliteit boter en er was steeds meer concurrentie van kwalitatief goede boter uit Denemarken. Je zag door de komst van de fabriek dat de welvaart onder de boeren toenam omdat er steeds meer geld aan de melk verdiend werd."

Door een fusie met een zuivelfabriek in Emmen, sluit de fabriek in Exloo in 1966 zijn deuren. Vanaf dat moment staat het pand lange tijd leeg en gaat hard achteruit. In 1988 wordt al gesproken over mogelijke sloop van het gebouw, maar daar komt niets van terecht. Uiteindelijk komt er nog een vleesverwerkingsbedrijf in de leegstaande fabriek, gevolgd door een slachterij. Maar na een faillissement komt het gebouw in 2001 definitief leeg te staan.

De oude fabriek verbouwen en een nieuwe bestemming geven was volgens projectontwikkelaar Jan Bakker geen optie. "Er zijn verschillende deskundigen die hebben gekeken of dat een optie was, maar daar zijn geen mogelijkheden toe. Daarvoor is het pand in te slechte staat."

Om de inwoners van Exloo te betrekken bij de nieuwbouwplannen op de plek van de voormalige fabriek zijn er eerder al twee informatieavonden gehouden. Op de plannen zijn geen bezwaren ingediend en ook de gemeenteraad van Borger-Odoorn ging gisteren unaniem akkoord met de plannen. In het voorjaar wordt begonnen met de sloop. Naar verwachting worden de eerste huizen eind 2021 opgeleverd.