Sterrenkundige maakt zich op voor 'kosmische kus' tussen Jupiter en Saturnus
Al wekenlang kijkt Theo Jurriens naar een zeldzaam fenomeen dat zich langzaam maar zeker voltrekt aan de hemel. De sterrenkundige van de Rijksuniversiteit Groningen maakt foto's, tuurt door z'n telescoop en geniet met volle teugen: "Ja, dit is zeldzaam. En ik vind het heel mooi."
Vanavond en morgenavond staan Jupiter en Saturnus op het oog heel dicht bij elkaar. 'Een kosmische kus' tussen de twee grootste planeten van ons zonnestelsel, zo omschrijft Jurriens het.
Zeldzaam
"Met een chic woord noemen we die samenstand ook wel conjunctie. De planeten staan dan schijnbaar heel dicht bij elkaar", legt de sterrenkundige uit. Maar schijn bedriegt in ons enorme zonnestelsel, want dicht bij elkaar is in de kosmische ruimte nog steeds miljoenen kilometers uit elkaar. "Je kunt het een beetje vergelijken met wat veel mensen doen op vakantie naar Pisa. Dan maken ze een foto waarbij het lijkt alsof ze tegen de scheve toren aan staan. Dat is ook niet zo, dat is een trucfoto", aldus Jurriens.
Het sterrenkundig fenomeen is zeldzaam, want volgens Jurriens staan de twee planeten eens in de zestig jaar dicht bij elkaar. "Dat heeft allemaal te maken met de hogere wiskunde van de planetenbanen en de omlooptijden. Je kunt het allemaal keurig uitrekenen."
Al wekenlang kijkt Jurriens vol bewondering naar de hemel:
Belangrijk bij het spotten van de twee grote planeten is goed horizonzicht zonder al te veel lichtvervuiling. Volgens Jurriens is een natuurgebied zoals bijvoorbeeld de Onlanden een ideale plek. "Maar we hebben in het Noorden wel wat pech de laatste weken. Het is namelijk wat bewolkt geweest. Maar goed, we moeten maar even een schietgebedje doen dat het vanavond en maandagavond toch wat helder is."
Pink en duim
Rond vijf uur is volgens Jurriens de ideale tijd om naar buiten te gaan om het fenomeen te zien, omdat de planeten dan nog goed boven de horizon staan. "Een kleine tip is dan om een gestrekte arm te maken, dan plaats je je pink bij de horizon. En dan heb je bij je duim de twee planeten Jupiter en Saturnus", laat de sterrenkundige zien.
"Wat ook bijzonder is", vervolgt Jurriens, "is dat als je met je verrekijker gaat kijken, je ook de maantjes van Jupiter ziet. Ik moet je zeggen, als kleine Theo in Meppel heb ik mijn passie voor de sterrenkunde gekregen door die maantjes van Jupiter."
Op deze foto van begin december is te zien hoe dicht de planeten al bij elkaar staan:
Jurriens hoopt ondertussen op een heldere avond met mooi horizonzicht. Want zoals gezegd staan de planeten pas over zestig jaar weer zo dicht bij elkaar. Al is er de komende dagen ook nog genoeg te zien: "Na maandag gaan de planeten weer verder uit elkaar, dus ook dat proces kun je nog keurig volgen. Maar richting januari is het steeds slechter te zien."
