'Den Haag, betaal mee aan oplossing overlast trein Emmen - Zwolle'

Volgens de Drentse gedeputeerde Cees Bijl praten beide provincies al met het Rijk. Zo schrijft Bijl in antwoord op Statenvragen van de Drentse VVD-fractie. Maar dat antwoord klopt niet volgens het Overijsselse VVD-Statenlid Lex Schukking. Er zou volgens Schukking door beide provincies met staatssecretaris Ankie Broekers-Knol gesproken worden over oplossingen, maar nog lang niet over geld. Schukking zegt aanwijzingen te hebben dat het Rijk niet staat te springen om financieel bij te springen.

Al jaren is er grote overlast op de Vechtdallijn, bijna altijd veroorzaakt door veiligelanders. Dat zijn asielzoekers die weten dat de kans op een asielstatus in Nederland heel klein is. Ze hebben geen geldig vervoersbewijs, treinstewards die naar een vervoersbewijs vragen worden uitgescholden en bespuugd, er zijn vechtpartijen met treinpersoneel en er zijn zelfs treinstewards uit de trein geduwd.

Vervoeder Arriva wil dit op lossen met extra personeel op de treinen. Daarnaast moet het personeel een geweldsbevoegdheid krijgen en daarvoor een opleiding krijgen. Want de huidige Arriva-stewards zijn gastheren en gastvrouwen op de trein zonder geweldsbevoegdheid, dus niet te vergelijken met hun NS-collega's van Veiligheid en Service. Die mogen verbaliseren, iemand met geweld aanhouden en in de boeien slaan.

Ook moeten er op de stations in Emmen en Zwolle permanente perroncontroles komen, zodat iemand zonder vervoerbewijs niet meer in de trein kan komen. Tenslotte wil Arriva op beide eindstations vliegende teams hebben die als het mis gaat op een trein onderweg snel naar hun collega's in nood kunnen reizen. Kosten: minimaal 1,5 miljoen en maximaal 2,4 miljoen euro.

Ook kunnen overlastgevers een reisverbod krijgen. Cees Bijl schrijft hierover: "Het (regionale) reisverbod is een middel dat zeker besproken wordt. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar een reisverbod voor één treinverbinding, maar voor een geheel gebied of het hele land. Of er voor een reisverbod wordt gekozen en op welke termijn het eventueel wordt ingevoerd is nu nog niet duidelijk."

Lex Schukking van VVD in Overijssel vindt het het Rijk hier een verantwoordelijkheid heeft. "De incidenten worden veroorzaakt door veiligelanders en die vallen onder het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers). En het Rijk betaalt ook (indirect) mee aan medewerkers Service en Veiligheid van NS. Nou zijn de regionale treindiensten onder gebracht bij de provincies, maar die krijgen ook rijksgeld om het openbaar vervoer uit te voeren. Het zou onlogisch zijn als het Rijk niet zou helpen."

Schukking verwacht brede steun voor zijn motie in Provinciale Staten van Overijssel. Aan de Drentse kant proberen Statenleden Karin Zwaan en Annigje Udinga, beiden van de VVD, de zaak op de agenda te houden. Zwaan heeft voor de tweede keer Statenvragen aan gedeputeerde Bijl gesteld over de kwestie en ze vindt de antwoorden niet echt bevredigend. "Er wordt te lang gepraat zonder resultaat", is haar eerste conclusie. Haar VVD-fractie moet de antwoorden van gedeputeerde Cees Bijl nog verder bestuderen maar dikke kans dat Karin Zwaan op 3 februari in Provinciale Staten ook met een motie komt.

Ook vakbond VVMC, van het treinpersoneel, waarschuwde onlangs bij RTV Drenthe dat reisverboden, meer personeel en treinpersoneel opleiden tot geweldsbevoegde BOA goede oplossingen zijn, maar dat het allemaal veel te lang gaat duren.

Arriva laat momenteel bij wijze van proef de stewards met z'n tweeën op een trein het werk doen. Dat lijkt te helpen, maar veroorzaakt volgens regiodirecteur Jieskje Hollander wel een 'waterbedeffect.' "Er zijn daardoor nu ook treinen waar helemaal geen steward op zit en dus zie je deels een verschuiving van problemen naar die treinen."

Dat vinden VVD-Statenlid Zwaan en VVMC-vakbondsbestuurder Wim Eilert een onwenselijke situatie: "Als er dan wat gebeurt, staat de machinist er alleen voor. En die kan, als de trein 140 kilometer per uur rijdt, niet zomaar even uit zijn cabine komen."