Advocaat: 'Oudste kinderen Ruinerwold-zaak willen hun stem laten horen'

De rechtbank beslist begin maart of de 68-jarige Van D. kan worden berecht. De man die jarenlang met zijn jongste zes kinderen in afzondering leefde op een boerderij in Ruinerwold, kreeg vier jaar geleden een beroerte waardoor hij vrijwel niet meer kan praten en ook veel dingen niet begrijpt. Hij wordt verdacht van onder meer vrijheidsberoving.

Van D.'s advocaat Robert Snorn heeft gevraagd het proces tegen hem stop te zetten, omdat hij zichzelf niet kan verdedigingen. De psychiater en psycholoog van het Pieter Baan Centrum die Van D. hem hebben onderzocht, hebben ook geadviseerd de strafzaak niet door te zetten, omdat zijn toestand te slecht is. Zij verwachten ook geen verbetering meer.

De twee PBC-deskundigen werden vanochtend gehoord over hun onderzoek, net als een klinisch neuropsycholoog en een logopediste, die Van D. ook hebben onderzocht. Volgende week donderdag komen de officieren van justitie met hun standpunt en dan mag Snorn ook nog een keer pleiten.

Maar voordat de rechtbank begin maart een beslissing neemt, vindt Jeekel dat ook de oudste vier kinderen hun stem moeten kunnen laten horen over de zaak. Dat wil ze doen door volgende week namens hen te bepleiten wat zij van de zaak vinden.

Normaal gesproken komt een slachtofferadvocaat pas veel later in een strafproces aan het woord, maar als deze zaak wordt stopgezet, krijgen zij geen kans meer om hun verhaal te doen, zei Jeekel. "Mijn cliënten zijn nauw betrokken bij de zaak, maar hebben tot nu toe gezwegen, wetende dat hun verhaal en hun belangen later aan de orde zouden komen. Maar dat is nu niet meer zeker", aldus de advocaat.

"In deze zaak gaat het om grote belangen. De schadelijke gevolgen van wat er met mijn cliënten is gebeurd, zouden nog aan bod moeten komen", vervolgde Jeekel. "Daarom willen zij graag in deze fase van het proces hun stem laten horen, zodat u hun verhaal kunt betrekken in uw beslissing. Hun verhaal moet worden gehoord."

De oudste drie van het viertal hebben niet in Ruinerwold gewoond, maar verlieten het diepgelovige gezin met de dominante Van D., die zichzelf als aartsvader zag, eerder. Zij zijn volgens het Openbaar Ministerie (OM) wel door hun vader van hun vrijheid beroofd in Hasselt, Zwartsluis en Meppel. Bovendien werden twee van hen destijds door hun vader seksueel misbruikt, stelt het OM.

"Het is ook belangrijk om duidelijk te maken dat het niet alleen om Ruinerwold gaat", stelt Jeekel. "Want dat is natuurlijk wat vaak in het nieuws komt, alsof het zich alleen heeft voorgedaan in de boerderij. In de jaren ervoor zijn de drie oudsten ook niet zomaar, middenin de nacht, vertrokken. Dus wat er daarvoor in die jaren is gebeurd, verdient ook aandacht."

De jongste van het stel is de man die in oktober 2019 naar de kroeg in Ruinerwold liep, waardoor het gezin - met toen nog zes kinderen - werd ontdekt en uit de boerderij werd gehaald. Van D. en klusjesman Josef B. werden opgepakt. De jongste kinderen zien zichzelf niet als slachtoffers in de zaak. Zij staan nog altijd achter hun vader.

Het OM heeft begrip voor het verzoek van Jeekel. "Als de zaak stopt, komt het nooit tot een inhoudelijke behandeling en hebben deze kinderen geen positie. Wij hebben een aantal keren slachtoffergesprekken met ze gevoerd en zij praten heel genuanceerd over de zaak. Ze zijn erg betrokken en het zijn jonge, weldenkende mensen", zei officier van justitie Gerard Veenstra. "Ik ben ervan overtuigd dat zij met hun advocaat een weloverwogen standpunt kunnen innemen."

Morgenmiddag bepaalt de rechtbank of Jeekel volgende week haar pleidooi namens de vier oudste kinderen mag houden.