Op zoek naar oude kleuren in monumentale kozijnen

"Zoals je ziet is het houtwerk nu behoorlijk wit", begint Jantina Veltman. "Dat betekent niet dat het altijd zo geweest is. Wij speuren naar oorspronkelijke verflagen om te zien of daar nog wat van te vinden is."

En dat speuren doen ze door de oude verflagen weg te krabben. Steeds als ze een nieuwe laag hebben gevonden, gaan Veldman en Veltman vlak ernaast nog weer een laagje verder. Karin Veldman laat verschillende plekken zien met zogenoemde 'kleurtrappetjes'.

"Een kleurtrappetje wil zeggen dat je met een scalpelmesje laagje voor laagje weg gaat krabben tot de drager. Dat kan hout zijn, of steen. En zo breng je de hele kleurgeschiedenis in beeld."

Als de 'kleurtrappetjes' eenmaal bloot liggen worden ze vergeleken met een kleurenwaaier om de precieze kleur vast te stellen. Dit klinkt als veel werk, zeker voor monumenten waar vroeger ook al schilderijen van zijn gemaakt. "Dat klopt", beaamt Veltman. "Maar schilderijen zijn niet heel betrouwbaar. Daar zijn vaak wel verschillende varianten van bekend. Het enige echt betrouwbare is op de plek zoeken naar wat je aantreft."

Overigens komt er volgens Jantina Veltman doorgaans geen definitief antwoord op welke kleur het monument moet krijgen. "Er is in het verleden heel veel gebeurd aan zo'n pand. Bouwhistorisch is er ook van alles aan de hand. De bovenste helft is ruim een eeuw later pas verhoogd. En dat balkon bestond ook helemaal niet."

Welke kleur het dan krijgt? Dat is dus lastig te zeggen, maar wel treffen de restauratieschilders vooral veel zandsteenkleuren aan. "En of dat de lichte zandsteen wordt of de wat zwaardere, want we hebben beide aangetroffen, dat weten we nog niet. Maar dat zijn vaak de warmgele of geelgrijze tinten."