Podcast Kamp Schattenberg #3: 'Het was pikdonker vanwege de rook'

Brand Schattenberg
Brand in woonoord Schattenberg © Drents Archief / Collectie Drents Museum
"In de ochtend voordat ik naar school ging, was het bij de centrale waterkraan heel druk. Alle schoolkinderen waren daar. Ik was zeven jaar oud en moest met een tien liter emmer heet water halen. Onderweg ging de helft over mijn benen en dan moest ik weer terug, want mijn moeder had dat water nodig." Dat vertelt Mietji Hully, zij groeide op in woonoord Schattenberg.
De Molukse gezinnen woonden toen al een paar jaar in Kamp Schattenberg. Van terugkeren naar Indonesië was nog steeds geen sprake en mettertijd leek het leven in het woonoord normaal te worden. De kinderen gingen naar school, maakten vriendjes, speelden in het bos en gingen naar de bios. In Schattenberg kwamen winkels en er was vermaak voor jong en oud. Er was een kantine waar je kon biljarten en in de schouwburg werden films gedraaid. Er kwam zelfs wekelijks een snackkraam langs. Augustinus Tuparia: "Als ik geen zin had om te voetballen, ging ik eerst een zakje patat eten."
voetballen Schattenberg
Voetballen in Kamp Schattenberg © Drents Archief / Collectie Drents Museum
De brand
Maar toen werd het op 18 maart 1958 om half twaalf 12 's ochtends ineens donker in kamp Schattenberg. Mensen renden en er klonk gegil. Er stonden barakken in brand. Het vuur ontstond in barak 62 en sloeg al snel over naar twee andere barakken. Brandweerkorpsen uit de hele omgeving snelden naar Schattenberg om de brand te blussen. Augustinus Tuparia zat op de basisschool en weet het nog goed: "In het kamp had je een sirene. Dat geluid ging de hele dag. Het waren allemaal houten barakken, tegen het bos aan. Het was een grote brand."
Pikdonker
De paniek was groot. Dat kan ook Mietji Hully zich nog goed herinneren: "We kregen de opdracht naar huis te gaan, maar niet via de hoofdweg. Ik moest helemaal omlopen en dat had ik nog nooit gedaan. Het was pikdonker vanwege de rook. Kinderen schreeuwden. Toen ik eindelijk thuis kwam, was er niemand. Mijn moeder had snel wat spullen gepakt en mijn broertjes en zus meegenomen naar de kleuterschool. Dus toen ik thuiskwam was er niemand. Als klein meisje van 7 jaar vond ik dat doodeng."
70 jaar
Op 21 maart is het precies 70 jaar geleden dat de eerste Molukkers naar Nederland kwamen. In dat kader maakten Hilde Boelema en Marjolein Knol de podcast Kamp Schattenberg voor het Drents Archief en RTV Drenthe. Het gaat over saamhorigheid, heimwee, kattenkwaad, nachtmerries en een vernietigende brand. 'Tertawa dan tumpah air mata'; met een lach en een traan.

De podcast Kamp Schattenberg is vanaf zondag 21 maart vier weken lang te horen in het radioprogramma Drenthe Toen van RTV Drenthe. Ook zijn de afleveringen te beluisteren via de websites van RTV Drenthe en het Drents Archief en in je favoriete podcastapp.
Podcast 3 Kamp Schattenberg

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.