Veenhuizen Boeit-voorzitter: 'Veenhuizen moet overal op verdacht zijn'

Nationaal Gevangenismuseum Veenhuizen
Veenhuizen krijgt steeds meer activiteiten © RTV Drenthe / Kim Stellingwerf
Er breken spannende tijden aan voor Veenhuizen. Deze zomer komt het gevangenisdorp, als onderdeel van de Koloniën van Weldadigheid, als het goed is eindelijk op de UNESCO-werelderfgoedlijst. Ondertussen stoot het Rijksvastgoedbedrijf tientallen historische gebouwen af. Ze willen ervan af vanwege de hoge kosten. Otto Huisman, voorzitter van Stichting Veenhuizen Cultuur & Toerisme, is bezorgd.
Huisman ziet de ontwikkelingen in Veenhuizen elkaar in rap tempo opvolgen. Watertappunten en nieuwe fietsroutes, zomaar twee positieve ontwikkelingen waar Veenhuizen en de toekomstige bezoekers van het dorp baat bij moeten hebben. Huisman, sinds 2019 voorzitter van de stichting die beter bekend is onder de werknaam 'Veenhuizen Boeit', heeft het er maar druk mee. "Er gebeurt van alles rondom Veenhuizen. We moeten overal op verdacht zijn."

Beste bieding

Deze maand zal duidelijk worden wat er met de tachtig monumentale panden gaat gebeuren die het Rijksvastgoedbedrijf in de verkoop heeft gezet. Bedoeling is namelijk dat het hele pakket aan gebouwen en grond in één hand komt. Anderhalf jaar geleden is de rijksdienst een openbare inschrijving gestart, op zoek naar de beste bieding voor het zogeheten Ensemble Veenhuizen. Belangrijke voorwaarde is dat het erfgoed voor de toekomst behouden blijft, passend bij het verhaal van Veenhuizen.
Al jaren hoopt het Rijk 'overtollig vastgoed' in Veenhuizen te verkopen, vanwege de oplopende kosten. Grote vraag is alleen, wie is er in staat dat hele pakket over te nemen en te gaan beheren, met alle lusten maar vooral lasten. Stichting het Drentse Landschap is als erfgoed- en natuurorganisatie al jaren bezig met Veenhuizen. Als consortium heeft het Drentse Landschap, samen met stichting Boei en de Nationale Monumenten Organisatie (NMo) direct bij het Rijk aangegeven geïnteresseerd te zijn. Maar omdat er meer gegadigden waren, kwam er een openbare inschrijving.

Zorgen over verkoop

Drentse Landschap, Boei en NMo, met allemaal zo hun eigen expertise, deden begin dit jaar officieel als consortium een bieding. Ze willen samen de monumentale panden in handen krijgen en daar waar het nodig is herbestemmen, om ze voor de toekomst te kunnen behouden. Maar er is dan wel een bruidsschat nodig van het Rijk, omdat er veel vervallen en onrendabele panden bijzitten. En financieel vergt het nogal wat om dat alles te bewaren.
Wie er voor de deadline van medio februari allemaal een definitieve bieding hebben gedaan, blijft geheim. Het Rijksvastgoedbedrijf doet er geen mededelingen over. Ook willen ze niet kwijt wanneer bekend wordt met wie ze in zee gaan. Voorzitter Huisman van Veenhuizen Boeit heeft er zo zijn bedenkingen over. Commerciële partijen zullen er geen belang bij hebben, zo verwacht hij. En hij vraagt zich serieus af of het wel tot een verkoop komt van het complete ensemble Veenhuizen, als het Rijk er zelf geld bij moet leggen.
"En wat gaat het Rijksvastgoedbedrijf dan doen? Wat gebeurt er dan met de gebouwen waar ze vanaf willen?", vraagt hij zich bezorgd af. In navolging van de Bond Heemschut en Stichting Drents Monument, roept ook Huisman op waakzaam te zijn op de verkoop van de Rijksmonumenten. "Want voor je het weet vallen ze in verkeerde handen", zo vreest hij.

Strafkamp

Nee, dan is toetreding tot de UNESCO-werelderfgoedlijst een positiever onderwerp. Eind juli moet Noordenveld dan eindelijk te horen krijgen of de Koloniën van Weldadigheid op de prestigieuze lijst komen te staan. In 2018, tweehonderd jaar na het ontstaan van de koloniën, hoopte men in en om Veenhuizen al toe te treden tot die lijst, samen met ondermeer de koloniedorpen Frederiksoord en Wilhelminaoord. Tot op heden is dat nog niet gebeurd.
"Die vertraging heeft te maken met het feit dat Veenhuizen een oude strafkolonie is", vermoedt Huisman. "Een strafkamp komt niet zo snel op de Werelderfgoedlijst, maar in dit geval lijkt het nu toch de goede kant op te rollen."
(Verhaal gaat verder onder de foto)
Otto Huisman
Otto Huisman, voorzitter van Stichting Veenhuizen Cultuur & Toerisme © Mathijs Renkema/RTV Drenthe

Bussen Chinezen

De toetreding van Veenhuizen tot de UNESCO-werelderfgoedlijst moet een boost geven aan het toerisme in het dorp. Zaak voor lokale ondernemers om te profiteren van de toenemende populariteit. "We merken dat de belangstelling voor Veenhuizen al groeit", zegt Huisman. "In de luttele maanden dat we ons Tourist Information Point open hadden, draaiden we een dubbele inzet. Met arrangementen en acties, valt er voor de ondernemer veel winst te behalen."
Aan de andere kant is er de leefbaarheid in het dorp, waar Huisman zich zorgen over maakt, zodra Veenhuizen op de mondiale kaart komt te staan. "Die leefbaarheid moet goed gewaarborgd worden", zegt Huisman. "Ik ben er niet bang voor dat er straks busladingen Chinezen deze kant op komen, maar je moet overal op verdacht zijn. Daarom hebben we nauw contact met de bewonersvereniging in het dorp. Je wil niet dat hun woongenot te lijden heeft onder de toenemende populariteit van Veenhuizen."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.