Kloosterveen verbijsterd: 'Wethouder bezig met dwang voor gasloze wijken'

Wethouder Dekker (GroenLinks) zei afgelopen maand in de gemeenteraad, en ook op een bewonersbijeenkomst, dat ze niet kan en wil afdwingen dat Kloosterveen voor 2030 van het gas afgaat. Ondertussen heeft zij, samen met andere proeftuingemeenten, op 1 februari het Rijk in een brandbrief gevraagd om wettelijke regelingen. Die zijn nodig om bewoners toch te kunnen dwingen. Anders gaat het landelijke proeftuinenproject met aardgasvrije huizen niet lukken, staat in die brief.

De werkgroep Duurzaam Kloosterveen heeft vanmorgen een pittige brief gestuurd naar het college van B en W en naar de gemeenteraad. Ze wil weten wat nu de positie is van wethouder Dekker, als het gaat om mogelijke dwang. En of ze ook Kloosterveen straks toch gedwongen wil laten overschakelen op volledig elektrische waterpompen.

De werkgroep voelt zich bedrogen. "In geen enkele uitspraak heeft u als wethouder aangegeven actief te werken aan dwangmogelijkheden. Ook heeft u gesteld dat u die mogelijkheid niet kan en wil gebruiken, maar achter de schermen is dat wel het geval."

Duurzaam Kloosterveen verwijst naar een brief van de minister van Binnenlandse Zaken, over de voortgang van het Programma Aardgasvrije Wijken. In de kamerbrief van de minister valt te lezen dat de proeftuingemeenten zich zorgen maken over of ze wel voldoende middelen en bevoegdheden hebben om aardgasvrije wijken te krijgen.

"Een wijkgerichte aanpak op basis van louter vrijwilligheid is volgens de proeftuingemeenten niet haalbaar. Als sluitstuk voor het aardgasvrij maken van een wijk zijn wettelijke bevoegdheden noodzakelijk", aldus het ministerie. Een mogelijkheid is een aanwijzing te geven, om zo de levering van aardgas te beëindigen. Zo kunnen gemeenten voorkomen dat er naast een nieuwe warmtenet ook een aardgasnet overeind moet blijven voor een kleine groep huishoudens, omdat die niet van het gas af willen. Dat zou de kosten van de energietransitie onnodig fors verhogen.

Assen zit bij die proeftuingemeenten. Samen met het stedennetwerk G40 (de veertig middelgrote steden) heeft Assen begin dit jaar de ministers van Economische Zaken en Binnenlandse Zaken en de Tweede Kamer in een brandbrief dringend gevraagd om deze wettelijke dwangmogelijkheid. Wethouder Dekker is voorzitter van de themagroep Duurzaamheid van de G40 en de brandbrief is ook vanuit Assen verstuurd met Dekker als woordvoerder.

In de brief geeft ze letterlijk aan dat 'gemeenten de wettelijke bevoegdheid missen om een wijk van het aardgas af te kunnen halen'. Ze pleit erin, namens de G40, voor 'een snelle beschikbaarheid van dit instrument'. Het is volgens de proefgemeenten 'een belangrijke voorwaarde voor een betaalbare verduurzaming van de warmtevoorziening'.

Veel wijkbewoners in Kloosterveen hebben grote moeite met het plan van de wethouder om Assens jongste wijk als proeftuin voor 2030 van het gas af te halen, terwijl andere huizen in het land pas in 2050 gasloos moeten worden.

De wijk zou aan de warmtepomp moeten. Dat willen veel bewoners niet, omdat die veel duurder zou zijn dan de gemeente voorspiegelt. Er zijn vorige maand meer dan duizend protestreacties aan de wethouder overhandigd. Ook komen er dagelijks bij de gemeente bezwaren binnen tegen de Warmtevisie, waarin staat dat Kloosterveen al in 2030 van het gas af moet.

De werkgroep wil nu weten of de gemeente bereid is voor Kloosterveen van die dwangmogelijkheid af te zien, als dat straks wettelijk geregeld is. "Zodat de bewoners van de wijk, net als de rest van Nederland, tot 2050 de tijd hebben om over te schakelen op andere alternatieven voor aardgas", stelt de werkgroep.

Stadpartij PLOP stelt ook vragen over de kwestie rond de 'doorzettingsmacht', zoals de dwangmogelijkheid officieel heet. De fractie wil weten hoe het precies zit met 'de discrepantie tussen de woorden en de daden van de wethouder'. "Die vallen voor ons niet te rijmen", aldus Stadspartij PLOP.

In het raadsverslag van 18 maart staat volgens fractievoorzitter Henk Santing te lezen: 'de gemeente kan op dit moment geen dwang toepassen en is dat ook niet van plan'. In die raadsvergadering werd de voor Kloosterveen omstreden Warmtevisie aangenomen in de raad. "Maar de daden lijken toch anders, als u het Rijk zelf vraagt om een doorzettingsmacht", aldus Santing. PLOP wil weten hoe het kan dat wethouder Karin Dekker toen niet heeft gemeld dat ze zelf actief heeft opgeroepen tot dwangmaatregelen.