Testen voor Toegang: kritiek op uitvoering, maar wat is het doel?

In Drenthe wil het Rijk de samenleving openen door te kijken hoe veilig yogalessen, een casinobezoek en een middagje geweerschieten kunnen. Dit gaat via het zogenaamde project Testen voor Toegang.

Liefhebbers kunnen vandaag terecht in het casino in Beilen of op de schietbaan in Emmen. Wel hebben ze een negatieve testuitslag nodig via een sneltest van een teststraat van de Stichting Open Nederland. Na een negatieve test ontvangen bezoekers een code waarmee ze toegang krijgen tot het evenement waarvoor ze zich hebben aangemeld. Tijdens de activiteit blijven de coronamaatregelen gelden, dus afstand houden en mondkapje op.

De enige Drentse testlocatie van Stichting Open Nederland is in Assen. Dit tot grote ergernis van onder andere burgmeester Eric van Oosterhout van Emmen. Hij bood testlocaties aan in Emmen, zodat fans van FC Emmen zich in de buurt konden laten testen. Hij werd afgescheept door de stichting.

Daarnaast is er kritiek op de hoge kosten, die richting een miljard euro gaan. Geld dat volgens de zorgsector veel beter aan bestrijding van het virus had kunnen worden uitgegeven.

Ook viroloog Bert Niesters van het UMC Groningen uit bij EenVandaag forse kritiek op de proefevenementen. Volgens de inwoner van Zeegse is het te vroeg, nu de ic's nog vol liggen met coronapatiënten. De gebruikte sneltesten halen niet alle besmettingen boven water, en dus zijn de evenementen vooral een feestje voor het virus.

"Het virus vindt dit geweldig. En ook omdat veel experimenten in de Randstad worden georganiseerd waar de besmettingen het hardst gaan, verwacht ik hierna wel besmettingen", zei hij deze week.

De animo voor evenementen voor Testen voor Toegang lijkt minder groot dan die voor Fieldlab-activiteiten. In ieder geval in Drenthe. Het Drents Museum ontving maandag veel minder bezoekers dan het toegestane aantal. Een yogales in Emmen ging helemaal niet door.

Uit de reconstructie van EenVandaag blijkt verder dat het zeer onduidelijk is wat het beoogde doel is van Testen voor Toegang. Er wordt niet actief in de gaten gehouden hoe bezoekers zich gedragen. Achteraf moeten organisatoren wel feedback geven.

Het Drents Museum was blij weer bezoekers te kunnen ontvangen, maar merkte dat bezoekers er nog niet klaar voor waren. De ingewikkelde weg om te reserven en het vooraf doen van een test bleken drempels.

Toch zet het Rijk flink in op het project. Het lijkt erop dat er vooral onderzocht wordt of Nederlanders bereidwillig zijn een coronatest te ondergaan voor ze een activiteit bezoeken. "Gedurende de maand april wordt de werking van toegangstesten in de praktijk uitgeprobeerd met de pilots Testen voor Toegang", schrijft het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Tegelijkertijd wordt gekeken of de systemen en protocollen werken en of de speciaal hiervoor opgetuigde teststraten functioneren. "De pilots zijn er om te bepalen hoe testen de samenleving kunnen helpen openen."

Op dit moment wordt gekeken welke organisaties en instellingen in de volgende fase aanhaken bij Testen voor Toegang tijdens de 'realisatiefase' in mei tot en met augustus. Bedrijven konden zich daar de afgelopen tijd voor aanmelden. Wat al wel duidelijk is, is dat het gratis sneltesten straks voorbij is, meldt het ministerie. "Vanaf juli zal een deel van de kosten in rekening worden gebracht bij degenen die zich laten testen voor toegang. Dat betekent dat zij dan een beperkte bijdrage per test betalen van maximaal 7,50."