Boswachters Fochteloërveen blij met kletsnat voorjaar

Het Fochteloërveen is een belangrijk natuurgebied voor planten en dieren. De afgelopen jaren heeft het veengebied op de grens van Drenthe en Friesland een flinke tik gekregen door de droogte. Het veen was uitgedroogd, maar de regenval doet veel goed.

"Ik heb veel berichten voorbij zien komen over het vreselijke weer, maar het is juist uitstekend veenweer", vertelt boswachter Sietske Westerhof.

Voor het veen is het belangrijk om regenachtig weer te hebben, want het veen moet nat zijn. Wanneer het water zakt, komt er zuurstof bij het veen, legt boswachter Jacob de Bruin uit. "Veen is een opeenstapeling van plantenresten en als er zuurstof bij komt, breekt het af. Net als in je compost-ton. Het veen wordt bij droogte fijner en verliest de bijzondere eigenschappen."

Eén van die bijzondere eigenschappen is dat veen kan ademhalen. Als het nat wordt, zwelt het op. Bij droogte krimpt het veen juist. Dan kan de hoogte van de grond waar je op staat zelfs enkele meters verschillen, vertelt De Bruin. "Een akkerland hier verderop ligt vier meter lager, omdat het veen niet genoeg water heeft gekregen."

Omdat het Fochteloërveen op een hoog punt ligt, stroomt het water snel naar lagere punten. Voor Natuurmonumenten is het zaak om het water vast te houden. Een houten wal moet het water op zijn plek houden, maar de droogte heeft deze wal aangetast. Het is breekbaar en dus stroomt het krachtige water er soms dwars doorheen. Op naar lagere plekken in het veengebied. Op het moment dat het veen verdroogt, kunnen planten- en diersoorten verdwijnen.

Al jaren hebben deze houten wallen de aandacht van Natuurmonumenten. Ze hebben het al geprobeerd te repareren, maar de kracht van de natuur is te sterk. De wal moet worden vervangen. Zo hoopt de organisatie toch het water te kunnen vasthouden, zodat het veen ook in drogere perioden water heeft.

Toch maakt één natte lente nog niet alles goed. Tijdens de droogte zijn bepaalde processen onomkeerbaar aangetast, vertelt boswachter Jacob de Bruin. "Maar door de regen kunnen dit jaar veel diersoorten in het gebied goed leven. Kijk bijvoorbeeld naar de kraanvogel die dit jaar een veilige broedplaats heeft omdat het weer nat is. En het veenhooibeestje, een zeldzame vlinder die hier vliegt en houdt van koude en natte omstandigheden. Ik ben heel benieuwd of meer van die vlinders naar dit gebied komen. De afgelopen jaren ging het hard achteruit."

Wat de natuur de komende jaren zal doen, zal blijken. Voor het Fochteloërveen is het in ieder geval belangrijk dat er veel regen valt. En als het waterhuishouden dan beter geregeld kan worden, hopen de boswachters dat dit natuurgebied een plek zal blijven waar ook de kraanvogel en het veenhooibeestje overnachten.