Dit is waarom gemaaid gras zo lekker ruikt

Trekker - gras omkeren/drogen
Waarom ruikt gemaaid gras zo lekker? © RTV Drenthe/Fred van Os
Het is mooi weer, en de boeren grijpen die gelegenheid met beide handen aan om het grasland te maaien. En daar geniet vrijwel iedereen van, want dat gemaaide gras, hmmm, dat ruikt zo lekker!
Maar waar komt die geur eigenlijk vandaan? En waarom ruikt gras alleen zo als je het maait, en niet als het gewoon aan het groeien is? Deze vraag werd ingestuurd naar Zoek het uit!, en aangezien ook wij van de geur van vers gemaaid gras houden, gingen we op zoek naar het antwoord.

Onderzoek

In 2014 is hier onderzoek naar gedaan door een Amerikaanse bioloog die zich heeft gespecialiseerd in ziektes bij planten, Dr. Michael Kolomiets van Texas A&M AgriLife Research. Hij ontdekte dat gras, net als sommige andere planten, een bepaald stofje produceert zodra het in gevaar is. Het onderzoek laat ook zien dat het gras met die geur ook hulptroepen inroept.
"Wanneer er behoefte is aan bescherming, laat de plant dat aan de omgeving weten door een organisch stofje af te geven", vertelt Kolomiets.

Bescherming

Zodra je het gras gaat maaien, raakt het gras dus in paniek en gaat het de beschermende stofjes produceren. Deze stoffen worden Green Leaf Volatiles (GLV) genoemd. Deze stofjes ruiken wij mensen als de 'lekkere geur van pas gemaaid gras'. Je kunt het vergelijken met het uitbreken van angstzweet bij mensen als ze in paniek raken. Dat heeft ook een heel specifieke geur.
Kolomiets en zijn collega's trekken de conclusies op basis van experimenten. Voor het onderzoek werd een maïsplant zo aangepast dat deze geen GLV kon aanmaken. Vervolgens beschadigden de onderzoekers deze maïsplant. Hetzelfde deden ze met maïsplanten die wél GLV kon aanmaken.

Wespen schieten te hulp

Zodra de beschadigde maïsplanten GLV gingen aanmaken, snelden parasitaire wespen toe. De planten die geen GLV konden aanmaken, lieten de parasitaire wespen links liggen. De wespen haasten zich naar de plant die GLV aanmaakt, leggen hun eitjes in de lichamen van de rupsen die de plant aanvallen en helpen zo om de plant tegen toekomstige schade te beschermen.
"We hebben bewezen dat wanneer je deze stofjes verwijdert, parasitaire wespen zich niet langer aangetrokken voelen tot een plant, zelfs niet wanneer een insect op de bladeren van de plant kauwt. Dus deze stofjes zijn nodig om parasieten aan te trekken. GLV hebben twee functies: in de plant activeren ze de productie van insectenbestrijdende stofjes, maar ze zenden ook een SOS-signaal uit dat resulteert in de komst van parasitaire wespen."
Behalve het aantrekken van de hulptroepen hebben de GLV nóg een belangrijke functie: die stoffen dragen bij tot de vorming van nieuwe cellen om de schade sneller te herstellen, en bacterie- en schimmelvorming te voorkomen.

Terug naar gras

Als we dit onderzoek met de maisplanten terugkoppelen naar onze gemaaid-gras-vraag, kunnen we zeggen dat gras een specifieke geur aanmaakt om zich zo te beschermen tegen beschadiging door bijvoorbeeld insecten. De manier waarop het gras beschadigd wordt maakt daarvoor niet uit, dus ook als er een grasmaaier over de sprieten heen raast schieten de stengels in paniek en stoten ze die geurmoleculen uit waarvan wij mensen zo kunnen genieten.
Blijft de vraag, waarom vinden we juist die geur zo lekker?
Omdat gras natuurlijk eigenlijk heel veel kleine plantjes bij elkaar zijn, komen er heel veel stofjes vrij. Daarom kunnen we deze geur zo goed ruiken. En waarom we het lekker vinden ruiken, dat heeft te maken met de associatie die we er bij hebben.

Limbisch systeem

Geur wordt verwerkt in het limbisch systeem, wat ook wel emotionele brein wordt genoemd. We kunnen emotie voelen en een herinnering hierbij opslaan via het limbisch systeem.
Geuren worden bijna altijd opgeslagen in ons langetermijngeheugen. En de geur van gemaaid gras wordt over het algemeen geassocieerd met zomer, mooi weer, veel zon. Allemaal dingen waar de meeste mensen blij van worden dus!

Zoek het uit!

Ben je klaar met snuffelen aan het gemaaide gras? Zorgde het voor inspiratie? Zelf een leuke vraag bedacht? Stuur deze dan hier in!

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.