Henk Wijngaard blikt met boek terug op zijn leven: 'Vlam in de pijp was lot uit loterij'

Voor Wijngaard markeert 2021 vele jubilea: hij wordt zondag 75, zit 55 jaar in het vak en is 45 jaar getrouwd met zijn Trijn. Al die mijlpalen vormden echter niet de aanleiding voor het uitbrengen van een biografie, waarvan de verschijning samenvalt met zijn verjaardag.

"Nee, ik liep al jaren rond met het idee. De bal ging pas echt rollen toen Twan voorstelde om er echt werk van te maken." Linders, journalist en Wijngaardfan van het eerste uur, betrokken eerder dit jaar een hotel in Exloo om er eens goed voor te gaan zitten.

Die sessies hebben geleid tot het boek Met De Vlam In De Pijp, vernoemd naar de hit uit 1978 waarmee Wijngaard doorbrak. Bij het schrijven van zijn levensverhaal moest Wijngaard af en toe wel over zijn eigen schaduw heen stappen. De zanger heeft moeite met praten zijn jeugd in zijn geboorteplaats Stadskanaal, wat niet echt gelukkig was.

Hij werd in 1946 geboren als zoon van een uit Frankrijk gevluchte moeder en een geallieerde Canadese soldaat. "Mijn vader deed destijds Hotel Braams in Gieten aan, waar mijn moeder, Roelie, als kamermeisje werkte." Ze raakten verliefd op elkaar en de vrucht van die affaire was Wijngaard.

Zijn vader keert terug naar Canada en Wijngaard wordt opgevoed door zijn grootouders. "Die beschouwde ik als mijn ouders, mijn pa en moeke. Pas op mijn zesde kreeg ik te horen dat mijn zus eigenlijk mijn moeder was. Ze ging trouwen en ik moest mee." Als jongetje kon hij geen vat krijgen op de situatie. "Ik begreep het gewoon niet. Waarom moest ik weg? Het nieuws drong gewoon niet tot me door. Ik vond het vreselijk."

Het huwelijk tussen zijn stiefvader Ruud en zijn moeder Roelie blijkt geen gelukkige. "Mijn moeder stond nogal los in het leven. Drank speelde bij haar ook een rol. Ik maakte het als klein jochie allemaal mee." De band met zijn stiefvader omschrijft hij als stroef. "Hij had het beste met me voor, maar hem accepteren als mijn vader viel me zwaar." Op zijn negende loopt Wijngaard weg om weer bij zijn grootouders te wonen.

Wijngaard is van jongs af aan al dol is op muziek. Nadat zijn moeder hem een gitaar schenkt op zijn 14e, treedt hij op in bandjes. "Mijn opa vroeg me hoeveel ik ermee verdiende. Ik zei: niets. We speelden om te kunnen spelen. Dan moest ik er maar mee ophouden, vond hij. Maar muziek was op dat moment mijn lust en mijn leven. En opnieuw barstte de bom."

Henk liep daarom op zijn 15e opnieuw weg en monsterde aan bij de koopvaardij. Later werkte hij als machinebankwerker en vervolgens vrachtwagenchauffeur. "Een job die me uitermate goed beviel. Het transportwezen zou de rode draad van mijn leven worden."

Want het was uitgerekend deze baan die zijn muziekcarrière een nodige boost geven. Met een glansrol weggelegd voor Harrie Vaartjes, destijds zijn bijrijder. "Als er een Amerikaanse trucksong op de radio voorbij kwam, vroeg hij me altijd naar de betekenis van de teksten. Nou, dat vertaalde ik dan voor hem. Op een gegeven moment vroeg hij waarom ik zelf eigenlijk geen liedjes schreef."

Wijngaard nam die uitdaging onmiddellijk aan. "Ik tokkelde wat op mijn gitaar en in vijf minuten schreef ik In Mijn Cabine." De zanger, die zich vervolgens specialiseert in vrachtwagenliedjes, weet na een talentenwedstrijd in Musselkanaal een platencontract te scoren bij het Telstar-label van Johnny Hoes.

Na een reeks singles, die weinig tot niets doen, is het goed raak met zijn prijsnummer Met De Vlam In De Pijp. Na ruim 40 jaar blijft de entertainer dankbaar voor dat succes. "Ik zeg altijd dat dat nummer mijn lot uit de loterij is geweest."

De titel was een gevleugelde uitspraak van Harrie Vaartjes. "De broer van Harrie reed door de Alpen tussen Italië en Oostenrijk en dus ook door de Brennerpas. In de zomertijd was het er bloedje heet. Als je je sjekkie wilde aansteken maar je zat zonder vuur, dan staken ze hun sigaret in de brand door hem in het spruitstuk te steken. Zo warm was het. En daar komt die uitdrukking dus vandaan."

De lied luidt een reeks opeenvolgende hits tot begin jaren tachtig in waarbij het leven van de vrachtwagenchauffeur centraal staat: Nachtrijders, Kilometervreters, Asfaltrocker, Containersong en Ik Heb Een Truck Als Mijn Woning. "Van liftboy tot hoteldirecteur. Zo voelde die omslag door het succes aan. Opeens ben je de baas, naar je gevoel. Ik kreeg er een hoop vrienden bij, ook enkelen die meenden verstand van zaken in de muziekwereld meenden te hebben."

Wijngaard erkent dat hij op zakelijk vlak wat minder goede keuzes heeft gemaakt, die hem midden van de jaren tachtig opbreken. "Rond die tijd kreeg ik na een optreden een telefoontje: het artiestenbureau waarvoor ik werkte was failliet. Ik ben vervolgens in zee gegaan met partijen die ik beter had kunnen mijden."

Wijngaard ontdekt niet veel later dat zijn administratie een puinhoop is en vol zit met onverklaarbare gaten. De Belastingdienst klopt aan en het gevolg is een financiële kater van jewelste. Het dwingt hem min of meer zijn oude beroep als vrachtwagenchauffeur weer op te pakken. De zanger brengt in de tussentijd nieuwe muziek uit, maar niets doorstaat de vergelijking met de eerdere successen.

Alles verandert als Henk Roelofs van het gelijknamige artiestenbureau bij Wijngaard aanklopt. "Hij stelde voor een cover te maken van een Duitstalig nummer. Ik vond het eigenlijk helemaal niets. Maar ik heb toch maar opgenomen."

Het desbetreffende liedje 'n Sneeuwwitte Bruidsjurk wordt een grote hit en de zanger staat opnieuw aan de top. Ook de opvolgers He Suzie en Ik Moet Nog Wat Jaren Mee slaan aan. Wijngaard staat opnieuw terug aan de top.

Een paar jaar geleden kwam Wijngaard nog in het nieuws vanwege zijn poging om in contact te komen met de Canadese zangeres Shania Twain. Diens vader is namelijk de halfbroer van Wijngaard. Tot een ontmoeting tijdens een concert in de Amsterdamse Ziggo Dome komt het echter niet.

De zanger zegt er niet mee te zitten. "Ze wou niet, nee. Wellicht omdat haar vader haar ook op jonge leeftijd heeft verlaten. Maar ik heb uiteindelijk ook niet echt veel met haar hoor."

Na ongeveer een halve eeuw treedt Wijngaard nog steeds met groot plezier op. Van festival tot bedrijfsfeest. "Laatst mocht ik voor het eerst weer optreden. Enkele kinderen wisten elk woord van elk liedje. Nou, dan krijg ik overal kippenvel. Dat alles houd me gaande. Mensen vinden het nog steeds leuk en daar geniet ik nog altijd van."