Waarom zit er zo veel tijd tussen de eerste en de tweede coronaprik?

vaccinatie huisarts
Bij het gebouw van Wijkvereniging Marsdijk in Assen wachten mensen op een vaccinatie © RTV Drenthe/Petra Wijnsema
Het merendeel van de vaccinaties tegen covid-19 bestaat uit twee prikken. Pfizer, AstraZeneca, Moderna. Alleen met Janssen ben je voorlopig met één prik beschermd tegen het coronavirus.
Tussen de twee prikken zit een aantal weken de tijd. Bij Pfizer is dit precies vijf weken, de tweede afspraak maak je meteen als je ook de eerste afspraak maakt. Maar waarom zit er zo veel tijd tussen die prikken?
Een bezorgde lezer las de bijsluiter van het Pfizer vaccin, en het viel haar op dat daar in staat dat er 21 dagen, oftewel drie weken, tussen de prikken moet zitten. In het advies van de World Health Organization (WHO) wordt gesproken over een maximale tussenperiode van vier weken.
Waarom zit er in Nederland dan vijf weken tussen de twee prikken? Linde van der Heide van GGD Drenthe legt uit: "Wij volgen de richtlijnen van het RIVM. Daar staat in dat de tweede prik later mag, tot wel twaalf weken na de eerste prik."

Richtlijn en protocol RIVM:

"Als het standaard interval niet lukt, dient voor mensen uit risicogroepen (onder meer 60-plussers en hoogrisicopatiënten) de afspraak eerder gemaakt te worden, waarbij wel bij de planning een minimum interval van 21 dagen wordt gehanteerd. Voor alle overige mensen geldt dat wanneer het niet lukt, nu gevraagd wordt om de tweede afspraak zo snel als kan daarna te maken. Het belangrijkste argument hiervoor is om zo snel mogelijk zoveel mogelijk mensen de eerste Pfizer-prik aan te kunnen bieden."
"Het OMT gaf al eerder aan dat daarom Pfizer en Moderna tot 12 weken mogen worden uitgesteld, zolang er krapte van het vaccin is. In recent onderzoek bij ouderen in Birmingham is gezien dat de antistoffen na Pfizer-vaccinatie na een interval van 12 weken tot 3,5 keer hoger zijn dan na revaccinatie na 3 weken. Dus ook met een langer interval blijkt de immuniteitsopbouw goed."
De reden dat er wordt afgeweken van de optimale tussenperiode van drie weken, is dus omdat het ministerie van Volksgezondheid zo veel mogelijk mensen in zo kort mogelijke tijd van een eerste prik wil voorzien. Omdat er niet oneindig veel vaccinaties op voorraad zijn, wordt de tussenperiode dus opgerekt tot vijf weken, zodat er langer met de voorraad Pfizer-vaccins gedaan kan worden tot er een nieuwe levering komt.

Toch eerder? Pech!

Wie zich liever houdt aan de bijsluiter van de fabrikant van het vaccin, heeft pech gehad. Na een telefoontje naar de afsprakenlijn blijkt dat het onmogelijk is om de tweede afspraak te vervroegen. Volgens de telefoniste "werkt het vaccin niet goed als er niet vijf weken tussen zitten".
Dat klopt in ieder geval niet, zegt ook Van der Heide van GGD Drenthe. "Maar de telefonisten zijn ook geen artsen, die voeren uit wat er op papier staat." En omdat het protocol zegt dat er vijf weken tussen moeten zitten, moet er vijf weken tussen zitten. Ongeacht wat er in de bijsluiter van het medicijn staat.
De afspraak voor de tweede prik kan overigens wél naar achteren verplaatst worden. "Tot maximaal 12 weken na de eerste vaccinatie".
Meer vragen over vaccinaties? Kijk hieronder de Q&A van 13 januari met GGD-arts Jac Korsten terug:
Kijk terug: Q&A met de GGD-arts over vaccineren
Omdat de ingestuurde vraag specifiek over het Pfizer-vaccin ging, hebben we in ons onderzoek ons op deze vaccinatie gefocust. Als de wachttijd tussen twee prikken van AstraZeneca en Moderna ook langer is dan wordt aanbevolen in de bijsluiter, dan zal dat dezelfde achterliggende reden hebben als bij het Pfizer-vaccin.

Zoek het uit!

Heb jij ook een vraag? Iets tegengekomen waarvan je denkt 'Hm, klopt dat wel?'? Stuur je vraag in!

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.