Sjoukje, Napoleon, Anna en hun wollige familie onderhouden Katshaarschans

De Drentse heideschapen zijn licht van gewicht, zodat ze het gebied niet beschadigen. Op deze manier hoeven er geen mensen of machines aan te pas te komen om het historische natuurgebied te onderhouden.

"Het is het nieuwe natuurbeheer. Het Drentse Landschap en Natuurmonumenten hebben veel verstand van de gebieden die zij onderhouden, maar dieren hebben andere aandacht nodig. Daarom gaan ze samenwerkingen aan met partijen zoals wij", vertelt Marco Borkes, die samen met zijn vriendin Wibbina van Ginkel oprichter is van de Stichting Schaapskudde van Benneveld.

De Katshaarschans is, na natuurgebieden bij Meppen en Dalerveen, het derde stuk grond waar de schapen uit Benneveld voor zorgen. In totaal zorgen ruim 130 Drentse heideschapen ervoor dat 110 hectare aan land wordt beheerd.

"Waar we wel in sturen, is de hoeveelheid schapen. In een nat jaar, zoals nu, kunnen de schapen er soms niet tegen grazen. Dan plaatsen we er meer bij", legt Borkes uit. Al is dat niet zomaar even gedaan. Er wordt zorgvuldig uitgezocht hoe de groep onderling functioneert en welke karakters bij elkaar passen. Borkes: "Dat doen we, zodat de schapen iets aan elkaar hebben en op elkaar kunnen vertrouwen in moeilijke tijden. Het zijn net mensen wat dat betreft, niet iedereen kan met elkaar opschieten."

Daarnaast is het niet zomaar een groep schapen. Alle schapen in de kudde zijn namelijk familie van elkaar. Twintig jaar geleden verhuisden Borkes en zijn Van Ginkel vanuit Arnhem naar Benneveld om meer in de natuur te kunnen leven. Daar kochten zij drie Drentse heideschapen om hun stuk grond naast het huis te begrazen. Met deze drie ooien zijn ze begonnen met fokken, wat uiteindelijk heeft geleid tot de complete schaapskudde van ruim 130 dieren.

Borkes en Van Ginkel leerden steeds meer over het Drentse heideschaap en richten de Stichting Kudde van Benneveld op. De Stichting is bedoeld om informatie te geven over het Drentse heideschaap en het nut dat het dier heeft voor de natuur.

"In de hoogtijdagen rond 1800 heeft Napoleon het aantal schapen in Drenthe laten tellen en dat waren er 500.000", lepelt Borkes een van de vele weetjes op. De mest van de dieren werd gebruikt om de zandgronden vruchtbaar te maken en voedsel te produceren. Na de komst van kunstmest verloor het dier zijn nut voor de mens en verdween steeds meer naar de achtergrond.

Tot er eind jaren tachtig een groep in Ruinen opstond voor het behoud van het Drentse heideschaap. "Anders was het dier nu misschien wel uitgestorven. Terwijl alle schapensoorten uit Europa afstammen van het Drentse heideschaap! Dus wij helpen op onze wijze graag mee aan het behoud van dier en natuur", aldus Borkes.

Om de kudde te onderhouden, kunnen er bij de stichting voor 25 euro per jaar schapen geadopteerd worden en mag iedereen zijn schaap een naam geven. Dat is de reden waarom Borkes regelmatig 'SJOUKJE!' 'NAPOLEON!' of 'ANNA!' roept wanneer hij in de avond over de Katshaarschans wandelt om te controleren of alles goed gaat. Borkes: "Door de adoptiemogelijkheid zorgen de schapen er zelf voor dat er geld in de pot komt."