Wie is Klaas Steen en wat is een Elssiessteen?
Wie is toch Klaas Steen naar wie de Klaassteenweg en het ven in het bos daar vlakbij zijn vernoemd? Dat vroeg Anne Suichies uit Geelbroek zich af. Je vindt deze plekken in Marwijksoord, bij Rolde. Tijdens de zoektocht naar het antwoord op deze Zoek Het Uit!-vraag, bleek het ook het antwoord op een andere binnengekomen vraag, namelijk: wat is de Elsiessteen?
Klaas Steen of Klaassteen?
Na wat onderzoek blijkt al snel dat de weg en het ven niet naar een persoon Klaas Steen zijn vernoemd, maar letterlijk naar een steen. Die Klaassteen zou op de grens hebben gelegen van de marken - de grondgebieden van plaatsen - Nijlande en Rolde. De inwoners van een plaats, ook wel markegenoten genoemd, mochten alleen binnen hun eigen marke bijvoorbeeld hun vee laten lopen of hout kappen. Dat was hun grondgebied.
Het begrip marke of boermarke gaat terug naar de tijd van de Germanen. Het was toen ook een ander woord voor grens, denk bijvoorbeeld aan het woord markering. In de dertiende eeuw werden die grenzen van gebieden vastgesteld. De markestenen werden later geplaatst om de grenzen aan te geven op plekken waar die niet duidelijk werden door bijvoorbeeld een weg.
Elsiesstien
Het toeval wil dat Herman Dirksen uit Aalden een paar dagen later een vraag stelde over de Elsjessteen. Hij had die steen gezien langs de weg tussen Zweeloo en Noord-Sleen, maar ook op een kaart uit 1923. Net als de Klaassteen, blijkt het ook hier om een markesteen te gaan. De Elsiesstien, zoals de naam luidt die op de steen zelf staat, geeft de grens tussen de vroegere marken Zweeloo en Sleen aan en is zelfs online erg makkelijk te vinden, zoals te zien op de afbeelding.
Waar de namen van beide stenen precies vandaan komen, is niet helemaal zeker. Wel gaan over beide markestenen verhalen rond over de mogelijke oorsprong. Zo zou de markesteen bij Marwijksoord vernoemd zijn naar ene Klaas die ooit in het veen verdronk. Het verhaal achter de Elsiessteen is iets uitgebreider. Opnieuw zou de steen vernoemd zijn naar iemand die op die plek is omgekomen: Elsie.
Op een donkere avond bij slecht weer, werd een vrouw door buurtbewoners gevonden die met hun wagen toevallig langskwamen. Ze was vermoord en had meerdere steekwonden. Het bleek om een zwerfster te gaan uit Gelderland met de naam Elsie. Omdat ze op de grens van Zweeloo en Sleen werd gevonden, kwam er ruzie over wie voor de begrafeniskosten op moest draaien. Uiteindelijk werd een compromis gesloten: Elsie zou begraven worden op het kerkhof in Zweeloo, op kosten van Sleen. Nu de marke Sleen had betaald, was het ook duidelijk van wie dat stukje grond was. De grens was vastgesteld en de markesteen werd geplaatst, vernoemd naar Elsie als eerbetoon.
Zoek het uit!
Heb jij ook een vraag? Iets tegengekomen waarvan je denkt 'Hm, klopt dat wel?'? Stuur je vraag in!
