Jumelet: 'Onteigening boeren vanwege stikstofuitstoot slecht plan'

"Een heel slecht en inspiratieloos plan." Dat vindt landbouwgedeputeerde Henk Jumelet van de in Den Haag uitgelekte plannen om boeren gedwongen uit te kopen en te onteigenen. Het is één van de nieuwste ideeën in Den Haag om de stikstofneerslag op kwetsbare natuurgebieden te verminderen.
Om de stikstofuitstoot bij Natura 2000-gebieden drastisch te verminderen overweegt het demissionaire kabinet veehouders verplicht onteigenen. Dat zou blijken uit geheime stukken die NRC Handelsblad heeft ingezien. Het plan is opgesteld door de ministeries van Landbouw en Financiën. Bij het voldoende steun in de Tweede Kamer zou het volgende kabinet ermee aan de slag kunnen.
Met de verplichte uitkoop van boeren in de buurt van kwetsbare natuur zou een bedrag gemoeid zijn van 9 miljard euro. Als de overheid ook de boerengronden wil verwerven, dan stijgen de kosten tot een geschatte 17 miljard euro. De Nederlandse landbouw is volgens de regering verantwoordelijk voor twee derde van de stikstofuitstoot in ons land.

Onteigenen is ingewikkeld en duurt jaren

"Het is niet met ons overlegd", zegt Jumelet. Hij is not amused dat hij wel bij demissionair minister van Landbouw Carola Schoten aan tafel zit over de stikstof, maar dit niet van haar heeft gehoord. "Het steek dat je dit niet weet. En het geeft geen zicht op een goede oplossing. Onteigeningen zijn juridisch ingewikkeld en kunnen jaren duren. Het is een oplossing bedenken waarvan je weet dat het niet gaat werken en dat is kwalijk."
Volgens Jumelet kan het kabinet zich beter richten op boeren die in zo'n gebied zitten en geen bedrijfsopvolging hebben. Of boeren die zelf juist graag willen verplaatsen, omdat een kwetsbaar natuurgebied in de buurt hun bedrijfsvoering belemmert.

Natura 2000-gebieden in Drenthe

Drenthe heeft veertien Natura 2000-gebieden. In twaalf ervan is het beperken van de neerslag van stikstof nodig om de natuur in stand te houden. De provincie gaat per natuurgebied bekijken hoe dat moet, want de maatregelen en opgaves verschillen per natuurgebied. Het Fochteloërveen, het Bargerveen en het Witterveld zijn er het ergst aan toe.
Fochteloërveen 1
Door te veel stikstof groeien er veel grassoorten en berken in plaats van veenmos in het Fochteloërveen © RTV Drenthe/Serge Vinkenvleugel
De geheim gehouden Haagse plannenmakerij ondermijnt ook de manier waarop Jumelet opereert: hij wil dit probleem met alle partijen samen oplossen. Ook denkt hij aan technische innovatie om de uitstoot te verminderen. Volgens hem is het niet zo zinvol om alleen naar de landbouw te kijken. De CDA-gedeputeerde zit niet te wachten op nieuwe onrust onder boeren.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.