Aantal museumbezoekers in Drenthe halveerde in coronajaar

In Drenthe zijn twaalf musea aangesloten bij de Museumvereniging. Samen trokken zij vorig jaar 329.000 bezoekers. Voor corona, in 2019, waren dat er nog 651.000. Het grootste deel van het museumbezoek in Drenthe komt voor rekening van het Drents Museum in Assen. In totaal hebben 94.456 bezoekers het Drents Museum in 2020 bezocht. "Wij streven naar de 200.000", zegt zakelijk directeur Annelies Meuleman. "2019 was ook geen topjaar, toen zaten we rond de 170.000."

Landelijk was de daling van het aantal bezoekers groter, namelijk 60 procent. "Vooral het bezoek aan de grote en de kleine musea is sterk teruggevallen door de coronacrisis. Bij hen is het bezoek met 61 procent gedaald, meer dan bij de middelgrote en middelkleine musea (met respectievelijk 56 procent en 53 procent)", concluderen de onderzoekers.

Musea in Nederland zagen het aantal buitenlandse bezoekers afnemen, daar hebben de Drentse minder last van. De Drentse musea worden bijna alleen maar bezocht door Nederlanders, slechts twee procent van de bezoekers komt uit het buitenland. In geen andere provincie is het aandeel buitenlandse bezoekers zo klein.

Veel Nederlandse musea kregen door corona naar verhouding juist meer Nederlanders over de vloer, maar in Drenthe is geen verschuiving waar te nemen. Ook voor corona kwam slechts 2 procent van buiten Nederland. "Bij ons ligt dat aantal iets hoger, dat zal 5, 6 of 7 procent zijn", zegt Meuleman van het Drents Museum. "We zijn heel blij dat wij de Frida Kahlo-tentoonstelling met een jaar konden opschuiven, want voor die tentoonstelling willen wij ons juist ook richten op de internationale toerist." Frida Kahlo is vanaf 8 oktober te zien, het is de duurste tentoonstelling ooit in Assen.

Minder bezoekers betekent ook minder inkomsten. Niet alleen van entreekaartjes, maar ook bijvoorbeeld doordat de horeca in het museum dicht bleef. Volgens de Museumvereniging gaat het tijd kosten om weer op het oude inkomstenniveau terug te komen. En dus moet de overheid financiële steun blijven geven. "Voortgezette coronasteun blijft noodzakelijk om musea de moeilijke periode te laten doorkomen."

De steun is nodig omdat het huidige jaar ook met horten en stoten verloopt. "Duidelijk is dat het tweede halfjaar van 2021 de daling van het museumbezoek en het bijbehorende verlies aan eigen inkomsten in het eerste halfjaar niet goed gaan maken", voorspellen de onderzoekers. "Door de sterke bezoekdaling in het eerste halfjaar en de beperkte stijging in het tweede halfjaar daalt het aantal museumbezoeken in 2021 per saldo met 3,5 miljoen tot een niveau van minder dan een derde van het aantal bezoeken in 2019", wordt het landelijke beeld geschetst.

Een beeld dat Mariëtta Jansen herkent. Zij is directeur Museum de Buitenplaats in Eelde. "We zijn op 5 juni weer opengegaan en hebben toch behoorlijk wat bezoekers mogen ontvangen. We zien dat het na de vakantie allemaal wel weer dalende is. Waar wij dit jaar op uitkomen kan ik nog niet helemaal overzien. Of het dit jaar misschien ietsje slechter wordt, moeten we afwachten. Het ligt eraan hoe de komende maanden zich ontwikkelen."

De financiële zorgen bij De Buitenplaats zijn groot, want het is ook nog eens onzeker of de gemeente Tynaarlo subsidie blijft geven. "Het is een hele spannende situatie", zegt Jansen. Komt er geen financiële steun, dan is het voortbestaan van het museum in gevaar. En dus sluit ze zich aan bij de oproep van de Museumvereniging om landelijke coronasteun te verlengen. "Ik denk dat de culturele wereld, net als de horeca, het heel zwaar te verduren heeft gehad. Ik denk dat met name kleine musea in de gevarenzone gaan komen. Dat geldt ook voor ons."

Ook bij het Drents Museum weten ze dat het vaker kleine musea zijn die worstelen. "Wij zijn er redelijk goed uitgekomen", zegt Meuleman. Het museum maakte gebruik van verschillende steunpakketten. "Ik heb hier nu iedere dag een accountant over de vloer om al die regelingen af te handelen."

De vurige wens is uiteraard dat er weer zonder beperkingen bezoek ontvangen kan worden. "We openen over drie weken met Frida Kahlo. De vraag is of er een coronatestuitslag bij de ingang moet worden laten zien. We hebben meegedaan en Testen voor Toegang en dat was geen onverdeeld succes. Dat was natuurlijk toen allemaal nieuw, maar veel bezoekers snapten niet goed hoe het allemaal werkte. Als we zonder beperkingen weer bezoekers mogen ontvangen, is voor ons financiële steun niet per se nodig."