Zoek het uit: 'Zouden gevaccineerden zich ook moeten laten testen?'

test
Niet gevaccineerd of juist wel, corona blijft besmettelijk © ANP / Robin Utrecht
Wil je een restaurant in, een film bekijken in de bioscoop of een biertje drinken in de kroeg? Dan moet je vanaf 25 september een negatieve test kunnen laten zien als je niet gevaccineerd bent. Ben je wel gevaccineerd, dan mag je, na het scannen van je QR-code, zo doorlopen. Maar iemand die gevaccineerd is tegen corona kan toch ook besmet raken en het virus doorgeven?
Zoek het uit! duikt de onderzoeken in en gaat op zoek naar de laatste wetenschappelijke inzichten. De vraag die we willen beantwoorden: Zouden gevaccineerden zich ook moeten laten testen?
Een veelgehoord argument tegen de invoering van de coronapas is dat mensen die gevaccineerd zijn alsnog besmet kunnen zijn met het virus, en het dus ook door kunnen geven aan anderen. Daarom zou er met de QR-code sprake zijn van schijnveiligheid. Het klopt dat je ook als je gevaccineerd bent, een ander kunt besmetten.
De kans dat je na je vaccinatie nog ernstig ziek wordt, is klein. "Als je toch ziek wordt, verkleint het vaccin de kans met 95 tot 100 procent dat je in het ziekenhuis moet worden opgenomen, of erger", zei vaccinoloog Anke Huckriede van het UMCG eerder. Uit de laatste onderzoeken die gepubliceerd zijn bij het RIVM blijkt dat dat nog steeds zo is, ook met de zogenoemde Deltavariant van het virus.

Maar ben je dan wel besmettelijk?

Hoewel mensen die gevaccineerd zijn tegen corona dus zelden ernstig ziek worden van het virus, kunnen ze het dus nog wél krijgen, en daarbij ook anderen besmetten. De Deltavariant speelt daarin een grote rol. Onderzoeken uit verschillende landen laten zien dat de deze virusvariant meer kans heeft om zich via gevaccineerde mensen te verspreiden dan de andere varianten van het virus.
"Mensen met het deltavirus kunnen zeer hoge virusniveaus bij zich dragen en kunnen het virus ongewild naar anderen verspreiden", zegt David O'Connor, een viroloog aan de Universiteit van Wisconsin-Madison, in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. O'Connor deed onderzoek in de Amerikaanse staat Wisconsin, waarbij via PCR-tests de hoeveelheid virusdeeltjes in de neus werd vastgesteld. "Mensen die gevaccineerd zijn zouden nog steeds voorzorgsmaatregelen moeten nemen", zo concludeert de viroloog uit het onderzoek.

'Virale lading' even groot

Ook het Center for Disease Control and Prevention (CDC), de Amerikaanse tegenhanger van het RIVM, wees er in augustus op dat gevaccineerden veel vaker besmet worden dan eerst werd gedacht. In Provincetown, in de staat Massachusetts, bleek dat 346 van de 469 positief geteste mensen volledig gevaccineerd was. Dat is bijna driekwart. Zowel gevaccineerde als niet-gevaccineerde mensen hadden vergelijkbare hoge 'virale lading'.
Oké, dus zowel gevaccineerden als niet-gevaccineerden kunnen het virus krijgen, én doorgeven. Maar verspreidt iemand die wél geprikt is het virus dan net zo hard als iemand die niet geprikt is? Als je kijkt naar de cijfers uit Massachusetts lijkt het er op dat dat niet veel uitmaakt. De virale lading, simpel gezegd het aantal coronadeeltjes in de neus, is immers even groot in beide gevallen.
Een onderzoek uit Groot-Brittannië doet toch anders vermoeden. Een team van het Imperial College London test om de paar weken meer dan 100.000 vrijwilligers. Onder de mensen die positief testten, blijken gevaccineerden gemiddeld minder virus bij zich te dragen. Het verschil met Massachusetts? Daar werden mensen getest die coronagerelateerde klachten hadden. De Britse vrijwilligers zijn willekeurig gekozen, en daar zitten zowel mensen mét als zonder klachten tussen.

Gevaccineerden zijn óók besmettelijk

Hoe je het ook wendt of keert, ben je gevaccineerd en word je toch besmet, dan kun je ook anderen besmetten. Daarmee komen we terug op onze Zoek het uit!-vraag: 'Zouden gevaccineerden zich ook moeten laten testen?'. Het Outbreak Management Team (OMT) dat het kabinet adviseert heeft in de zomer al gevraagd om te overwegen om bij grote evenementen en drukke clubs ook volledig gevaccineerde mensen te laten testen.
Als gevaccineerde besmette mensen toegang krijgen tot evenementen, kunnen zij ondanks hun vaccinatie het virus verspreiden. In sommige gevallen zou het goed zijn om van álle bezoekers een negatieve test te vragen, aldus het OMT.

'Testen is niet goed voor de vaccinatiebereidheid'

Het demissionaire kabinet besloot anders. Hugo de Jonge legde in een eerdere persbijeenkomst uit dat hij niet mee gaat in het advies van het OMT, omdat het niet goed zou zijn voor de vaccinatiebereidheid.
"Dan heb je een veel mindere aantrekkelijkheid om je te laten vaccineren, want als je toch nog tot sint-juttemis moet laten testen voordat je ergens naar binnen mag, waarom zou je je dan laten vaccineren? Kortom, het doet niet iets goeds, is onze verwachting, met de vaccinatiebereidheid."
Ook zei De Jonge dat het 'technisch' op dat moment niet mogelijk was, omdat dan de corona-app aangepast zou moeten worden.
Gisteren werd in de persconferentie het brede gebruik van de coronacheck-app aangekondigd. Bekijk hieronder de persconferentie terug:
Kijk terug: de persconferentie over de coronamaatregelen

Zoek het uit!

Heb jij ook een vraag voor Zoek het uit? Kom maar op! Hieronder kun je hem insturen.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.