Drentse roman De Affaire dankzij Eurochamp-affaire: over macht, seks en intrige

In de hoofdrol in het Drentstalige boek van Woldman: twee vrouwelijke politici die elkaar de tent uitvechten, een subsidiefraude van jewelste, en een regiojournalist die 'blind' carrière probeert te maken, maar daarbij in een wespennest belandt van macht, seks en intrige waar geen ontsnappen meer aan is.

Ziedaar het verhaal, gebaseerd op de waargebeurde politieke klucht rond Eurochamp, de Drentse gehandicaptensportorganisatie waar in 2008 de provincie ontdekte dat er voor 30.000 euro fraude was gepleegd, en waarover een nog geheim rapport naar de krant werd gelekt. De rapen waren gaar in het provinciehuis. Wie lekte het rapport, en met welke reden. Een machtsstrijd ontstond, en iedereen buitelde over elkaar heen.

Tien jaar lang deed de kwestie het provinciehuis op zijn grondvesten schudden. Maar ondanks allerlei dure onderzoeksbureau's, het dagenlang horen van ambtenaren en bestuurders onder ede door een provinciale onderzoekscommissie, en talloze verhitte Statendebatten sneuvelde er uiteindelijk helemaal niemand uit de politiek. Het lek kwam niet boven. Het enige slachtoffer in deze zaak werd Dagblad van het Noorden-journalist Gerard de Kleine uit Emmen die ontslag kreeg. Zijn jacht op het lek - dat nota bene een collega van zijn eigen krant het geheime rapport toespeelde - en wie en wat daar nou precies achter zat, werd hem fataal.

In de korte roman De Affaire geeft schrijver Tieme Woldman zijn eigen inkleuring aan de echte waarheid, die nog altijd niemand kent. Namen zijn verbasterd, maar toch zeer herkenbaar. Eurochamp heet Euromatch. En de werkelijk bestaande hoofdrolspelers van weleer, die stuk voor stuk hun eigen rol speelden in de Drentse politieke affaire, zijn ook makkelijk uit de roman te halen.

Oud-journalist Gerard de Kleine uit Emmen, die jarenlang vergeefs een felle juridische strijd levert omdat hem groot onrecht is aangedaan, heet in de roman Gert de Koning. Toenmalig gedeputeerde Tanja Klip gaat in het boek als politica Tessa Kooy door het leven. En haar opponent PvdA-gedeputeerde Anneke Haarsma zien we in Woldman's versie terug als bestuurder Aletta Hamstra van de PvdA. De één heeft nog een rekening te vereffenen met de ander, zo blijkt. Regionaal verslaggever Gert de Koning ziet wel brood in deze 'bitchfight'. Zijn imago als suffige regio-journalist kan hij daarmee eindelijk eens van zich afschudden. Maar dat loopt even anders.

"Een sleutelroman", vertelt Woldman gisteren in het radioprogramma Cassata van RTV Drenthe. "Ik haal de hoofdlijn van de Eurochamp-affaire aan. Maar ik geef er wel een eigen invulling aan. Het is een roman, fictie. Dat is de vrijheid die ik heb als schrijver."

130 pagina's dik is De Affaire geworden. In zes weken tijd was het verhaal geschreven. Al kostte het Woldman eerlijk gezegd wel een paar jaar voorwerk, om de opzet van zijn boek 'helemaal goed' te hebben.

"Als ik het hele voorwerk gedaan heb, dan heb ik het verhaal helemaal in mijn hoofd zitten. Dan ram ik het eruit. Dan heb ik mijn hoofd ook echt vol zitten, en alles moet er dan zo snel mogelijk uit." Wordt de schrijver 's nachts wakker, dan kan het zomaar zijn dat hij nog wat aantekeningen maakt voor zijn roman. Dan komt ineens in hem op wie op welk moment in het verhaal wat moet zeggen.

Het voorwerk bestond uit het nodige archiefwerk. "Ik heb heel veel dingen teruggelezen en veel video's bekeken op YouTube. Dat is allemaal inspiratie." Hoofdrolspelers van de affaire zelf heeft hij niet gesproken voor het verhaal. "Ik ben meer een schrijver. Als journalist ga je meer voor de waarheid. Ik ga meer voor het verhaal. Dan is het denk ik het goed om afstand te houden."

Dat een journalist, die uiteindelijk wel heel diep in de kwestie verstrikt raakt, het enige slachtoffer blijft in de geruchtmakende politieke affaire is 'best bizar', vindt Woldman. En vooral dat aspect aan de Eurochamp-kwestie vond hij intrigerend.

Woldman: "Over het algemeen is het zo: als een schandaal bekend wordt in de pers, is de minister, staatssecretaris, burgemeester of een andere bestuurder vrijwel altijd het slachtoffer. Hier was het andersom. Hier bleef de politiek zitten waar die zat, maar hij niet, journalist Gerard de Kleine kreeg ontslag van Dagblad van het Noorden."

Tieme Woldman komt jaren geleden op het idee om de Eurochamp-affaire te gebruiken als basis voor een roman. Hij raakt gefascineerd door een blog van de ontslagen journalist De Kleine. Vooral door diens verbitterde, en vileine manier van schrijven. "Hij schreef in een blog, Rimpels genaamd, met zoveel gif over die affaire. Daar sloeg ik op aan. En toen ik daar es verder op door ging zoeken, en meer over Eurochamp tegenkwam, toen dacht ik, hier moet ik eens een boek over schrijven."

De roman is door Woldman zeer bewust in de Drentse taal geschreven. "Sinds 2019 heeft het Drents als Nedersaksische streektaal een andere, hogere status. Ik vind het belangrijk als schrijver om daar aan bij te dragen. Levende taal moet je ook in schrijven. Zeker met muziek wordt het al heel veel gedaan in het Drents. Maar het is ook belangrijk dat erin geschreven wordt. Zeker met zo'n Drentse klucht."

Woldman hoopt stiekem dat hij met zijn roman de nieuwsgierigheid opwekt bij veel mensen die destijds bij de Eurochamp-affaire betrokken waren, of bij Drenten die het schandaal in de provinciale politiek op de voet volgden. "Tuurlijk zou het mooi zijn als mensen nu denken, 'Goh ja, die affaire, dat was me toch wel wat! Dit moeten we echt gaan lezen'."

Op 12 november wordt het boek gepresenteerd. De Affaire van Tieme Woldman is een uitgave van stichting Het Drentse Boek.