Ymare uit Bovensmilde praat in Straatsburg mee over toekomst van EU
Burgerparticipatie is niet altijd even gemakkelijk en Europese burgerparticipatie met z'n verschillende culturen en talen al helemaal niet. Ymare van Halen uit Bovensmilde heeft het aan den lijve ondervonden. Dit weekend is ze in het Europees Parlement in Straatsburg om tijdens een speciale conferentie mee te discussiëren over de toekomst van de Europese Unie.
Van Halen is een van de willekeurig gekozen achthonderd burgers die meepraten over de hervorming van de Europese Unie. Vorig weekend was ze ook al in Straatsburg om over de onderwerpen 'migratie' en 'Europa en de wereld' te praten. Na afloop werd ze uitgekozen om dit weekeinde de eerste ideeën te bespreken met politieke vertegenwoordigers van de Europese Unie. Maar dat ging niet zoals Van Halen verwachtte. De burgers kregen volgens haar maar heel weinig ruimte.
Dit is toch ook voor onze input?
"Wij hadden een lijst met onderwerpen gemaakt en wilden die graag ter sprake brengen. Maar dat kon niet omdat de voorzitter vond dat we onze kans hadden gehad", vertelt Van Halen. "Een meisje wilde heel graag praten, maar vond het zo spannend dat ze begon te huilen. Aan het eind wilde een jongen nog wat zeggen, maar toen kreeg hij de wind van voren van de voorzitter."
Vorig weekend waren er geen politici bij. Toen was het volgens Van Halen veel vrijer: "Nu waren ze er wel en ze kregen allemaal twee minuten spreektijd, waar ze allemaal overheen gingen. Ze willen zeggen wat zij belangrijk vinden aan de EU. Maar dit is toch ook bedoeld voor onze input?"
Weten hoe de burger over de Europese Unie denkt, dat is het doel van de Conferentie over de Toekomst van Europa. Uiteindelijk is het de bedoeling dat Europese leiders die wensen meenemen in de toekomstige hervorming van de Europese Unie. Er is een Europees traject met burgerpanels georganiseerd door het Europees Parlement, de Raad (waarin de lidstaten zitten) en de Europese Commissie. Burgers kunnen meepraten en evenementen bezoeken via het Europese platform futureu.europa.eu.
Politici bakkeleien
"Het was bijna intimiderend", vindt de inwoonster van Bovensmilde. "Ze gaven eerst ons het woord, maar toen wij niet direct wisten wat we moesten zeggen gingen de politici anderhalf uur bakkeleien over hoe de dag eruit moet zien. We hadden twee uur in totaal. Het is ook best moeilijk als je als burger tussen gehaaide politici wordt neergezet. Misschien is de setting met veertig mensen ook wat te groot."
(verhaal gaat verder onder de foto)
Ook volgens andere deelnemers was er te weinig tijd voor de burgers om hun punten goed te formuleren. Daar bleek ook het verschil: terwijl burgers er meestal niet aan gewend zijn snel hun boodschap over te brengen, zijn politici getraind om een stevig en kort statement af te geven.
Europa moet burgerparticipatie nog leren
Europarlementariër Malik Azmani (VVD) vindt dat de conferentie zoals die nu georganiseerd is, nog wat vorm en inhoud mist. En dat politici nog moeten leren dat ze naar de burger moeten luisteren. Ook op de conferentie aanwezig was Tweede Kamerlid Roelien Kamminga (VVD). Zij vindt eveneens dat de sessies aan kracht kunnen winnen door meer structuur in het debat aan te brengen en de burgervertegenwoordigers en hun ideeën centraal te zetten. "Dat vraagt vooral ook dat er echt naar hen wordt geluisterd en ze een ruim podium krijgen om hun punten te kunnen maken."
Kamminga erkent dat de conferentie een heel nieuw instrument is en dat het voor iedereen nog even zoeken is naar de juiste vorm. "Maar juist daarom vind ik het ontzettend stoer dat in de eerste werkgroepsessie al verschillende burgervertegenwoordigers het woord namen en hun ideeën deelden, want het is voor veel van hen geen dagelijkse kost om deel te nemen aan dit soort debatten."
In de Europese burgerpanels is zoveel mogelijk ingezet op een gelijkwaardige verdeling tussen mannen, vrouwen en jongeren. Vooral ook die laatste groep, omdat het over hun toekomst gaat. De burgers vonden dat hun input in Straatsburg niet serieus werd genomen. Eurocommissaris Dubravka Suica op vragen van RTV Drenthe in Straatsburg: "Het is de eerste keer dat we het doen." Volgens de liberale Europarlementariër Guy Verhofstadt is in de volgende debatten, online en in Maastricht, meer burgerparticipatie voorzien.
Roelien Kamminga blijft nauw betrokken bij de Nederlandse deelnemers aan de conferentie en zal ze helpen waar nodig. Ymare van Halen is daar blij mee. Want er komt nog een vervolg. De inwoonster van Bovensmilde doet binnenkort ook nog mee aan een online-conferentie. Bovendien is er in januari weer een bijeenkomst in Maastricht. Daarna moet duidelijk zijn wat de aanbevelingen van de burgers aan de Europese leiders zijn.
