Wat er ook gebeurt met de NAM in Schoonebeek, het zal altijd dat dorp van de olie blijven

Ontspanningscentrum de Boô in Schoonebeek
Ontspanningscentrum de Boô in Schoonebeek © RTV Drenthe / Ronald Oostingh
Schoonebeek bestaat al veel langer dan de NAM oud is. Maar toch werd het dorp door de komst van de Nederlandse Aardolie Maatschappij wel het dorp dat het nu is. Het dorp van de olie. En dus is het voor veel inwoners en oud-medewerkers wel even slikken dat de NAM het olieveld misschien gaat verkopen.
"De NAM heeft hier veel gebracht voor Schoonebeek", blikt trots oud-werknemer Bertus Hilberts terug.

NAM en Schoonebeek

Het is 1943 als Shell een olieveld vindt bij Schoonebeek, een van de grootste velden op het vasteland van West-Europa. Een paar jaar later richt het bedrijf de NAM op en honderden ja-knikkers schieten als paddenstoelen uit de grond.
"Ik heb zelf 35 jaar op de afdeling grondzaken gewerkt", begint Bertus Hilberts bij het ophalen van herinneringen. "Ik had vooral contact met landbouw en overheden. We huurden grond, dus moesten onder andere met de eigenaren huurovereenkomsten afsluiten."

Oliespuiter

De oud NAM'er en inwoner van Schoonebeek heeft een boel meegemaakt in zijn tijd bij het bedrijf. "Maar waar ik toch wel meteen aan moet denken is de oliespuiter", vertelt Hilberts. Het is 8 november 1976 wanneer het dorp onder een klein laagje olie komt te zitten doordat de afsluiter van put S457 op 800 meter diepte het begeeft.
"Hoe wij toen als NAM de schouders eronder hebben gezet om het op te lossen, dat is mij heel dierbaar. We hadden één doel, die put moet dicht. We begonnen op maandag met werken en op dinsdagavond was de klus geklaard", blikt Hilberts terug.
Beelden van de oliespuiter:
In 1976 kwam Schoonebeek onder een laagje olie te zitten

Schoonebeek bloeit

De komst van de NAM naar Schoonebeek betekent niet alleen dat er veel olie uit de grond wordt gehaald. Het dorp en de inwoners profiteren er ook van. Niet alleen kunnen veel Schoonebekers bij het bedrijf aan het werk, maar ook de middenstand ziet de voordelen. Zakenpartners uit binnen- en buitenland strijken neer in het voormalig hotel de Wolfshoeve. En natuurlijk geven al die mensen ook geld uit bij de bakker en de lokale super.
"Maar ook qua infrastructuur heeft de NAM veel gebracht, veel wegen aangelegd bijvoorbeeld. En ook een transportbedrijf hier uit de buurt, die begon met paard en wagen voor de NAM te werken maar is nu uitgegroeid tot een miljoenenbedrijf", aldus Hilberts.

De Boô

Voor veel oud-medewerkers en hun familie is de Boô in Schoonebeek ook uitgegroeid tot een begrip. Het ontspanningscentrum met twee grote zwembaden, een voetbalveld, een grote speelweide, een midgetgolfbaan en een tennisbaan. Alleen toegankelijk voor leden van de personeelsvereniging van de NAM.
"Ja, de bevolking van Schoonebeek mocht hier niet zwemmen. Die moest vijf kilometer verderop naar Zandpol. Toentertijd heeft dat wel wat kwaad bloed gezet, want wie mochten hier wél zwemmen? De burgemeester, de dokter en de dominee."
Van de Boô is op een paar gebouwen na niks meer over. Achter het entreegebouw is een speeltuin gebouwd, maar verder lijkt het in niks meer op het zwemparadijs voor NAM-medewerkers. "We hebben hier nog wel een paar mooie personeelsfeesten gehad. En ook filmavonden en Sinterklaasvieringen voor de kinderen. Ik ben zelfs nog één jaar Sinterklaas geweest. Maar een jaar later mocht ik dat niet meer doen, ik zou namelijk te Drents hebben gepraat", lacht Hilberts.
Schoonebeek en de NAM zijn twee handen op één buik:
Schoonebeek en de NAM zijn al meer dan 75 jaar met elkaar verbonden
"Persoonlijk zie ik het eigenlijk nog niet echt gebeuren", antwoordt Hilberts op de vraag hoe hij kijkt naar de mogelijke verkoop van het olieveld van Schoonebeek. "Het zou jammer zijn. Die binding van de NAM en Schoonebeek, dat blijft toch bij elkaar."

Gemeente Emmen

"Ja, wat gaat dit betekenen voor de gemeente Emmen?", was de eerste reactie van wethouder Guido Rink toen hij op de hoogte werd gebracht van de mogelijke verkoop. Dat de NAM een aantal kleine velden wil verkopen omdat het zelf niet meer volle bak kan investeren begrijpt de wethouder enigszins. Maar wel houdt hij een vinger aan de pols.
"Er moet nog een koper komen. En als die er is, wat houdt dat dan in? Een nieuwe koper kan natuurlijk ook positief uitpakken, want als iemand koopt dan gaat 'ie ook investeren en dat kan werkgelegenheid met zich meebrengen", klinkt Rink positief. En als er nou niemand het wil kopen? "Dat gesprek gaan we nog aan", aldus de wethouder.
Een mogelijke verkoop kan volgens NAM-directeur Johan Atema ook nog wel jaren duren. En dus kan het huwelijk tussen Schoonebeek en de NAM ook nog wel even vooruit. Maar wat er ook gebeurt, Schoonebeek zal altijd dat dorp van de olie blijven. Iets waar veel inwoners met trots en weemoed op terugkijken.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.