Vraagtekens over terugtrekken NAM: is de schadeafhandeling wel gewaarborgd?

Aardgas boorlocatie Kruisweg / Vledders Echten
Het opbouwen van de boortoren op de nieuwe aardgas boorlocatie in Echten in 2020 © Serge Vinkenvleugel/RTV Drenthe
Eerst was er verbazing, maar daarna volgden al snel heel veel vragen over de gevolgen. Dat was de reactie van ChristenUnie in Provinciale Staten en GroenLinks in de Tweede Kamer over de verkoop van kleine gasvelden en de oliewinning bij Schoonebeek door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Ook het college van Gedeputeerde Staten zat vol met vragen. De gas- en olieveldenverkoop kwam als donderslag bij heldere hemel.
Met uitzondering van het Groningenveld en de gasopslagen bij Langelo en Norg, zet de NAM grofweg alle gas- en olievelden in de etalage. De Drentse politiek lijkt overvallen door de plannen.

Wat zegt de NAM over de verkoop?

De NAM doet kleine gas- en olievelden en de daarbij behorende infrastructuur in de verkoop. Het bedrijf uit Assen gaat komend jaar velden op land en zee onderbrengen in vier nieuwe bv's, die op termijn verkocht kunnen worden. De NAM heeft door de aanstaande sluiting van het Groningenveld te maken met 'een nieuwe realiteit'. Olie- en gaswinning in Nederland heeft niet langer de prioriteit van NAM-aandeelhouders Shell en ExxonMobil, wat zorgt voor minder investeringsruimte voor de NAM in olie en gas.
"We hebben de afgelopen jaren ontzettend hard gewerkt om ons aan te passen aan de nieuwe situatie", zegt directeur Johan Atema. "Maar de ruimte om te investeren in kleine velden is op dit moment beperkt bij de NAM. We denken dat het daarom goed zou zijn wanneer de kleine velden op termijn worden overgenomen door een operator die meer investeringsruimte heeft."
De opbrengst van de verkochte bv's zou namelijk rechtstreeks naar de bankrekening van de NAM gaan en niet naar aandeelhouders Shell en ExxonMobil. Maar dat geld is niet nodig om aan verplichtingen te kunnen voldoen, verzekert Atema. "Groningen en Norg staan hier helemaal los van. Alle verplichtingen laten we in stand binnen de NAM bv. Dit is géén truc om van Groningen af te komen, die garanties blijven gelden. We lopen niet weg voor Groningen. We hebben reserveringen die dekkend zijn en een verkoop is niet nodig om aan die verplichtingen te kunnen voldoen."
Oliewinning NAM Schoonebeek
Oliepompen van de NAM in Schoonebeek © Serge Vinkenvleugel/RTV Drenthe

Heel veel politieke vraagtekens

Maar ondertussen zit de Drentse politiek vol vragen. De ChristenUnie stelde meteen Statenvragen aan energie-gedeputeerde Tjisse Stelpstra. ChristenUnie-fractievoorzitter Bernadette van den Berg: "Waarom verkoopt de NAM dit en waarom nu?" Van den Berg vraagt zich vooral af of de afspraken die de NAM heeft gemaakt over de schadeafhandeling door gaswinning wel worden doorgegeven aan een kopende partij.
Ook GroenLinks in de Tweede Kamer maakt zich zorgen. Kamerlid Laura Bromet wil van de minister ook weten wat dit betekent voor schadeafhandeling als gevolg van gaswinning en vuurde een batterij van vragen af. Zo wilde Bromet weten wat als bedrijven met een bedenkelijke reputatie, zoals het Russische Gazprom, eigenaar worden?
"Wordt een nieuwe eigenaar ook verantwoordelijk voor het saneren van de winningslocaties als de winning ten einde komt? En is de verkoop een poging van Shell en ExxonMobil om onder hun langetermijnverplichting voor het opruimen van alle oude fossiele infrastructuur uit te komen? En is dit het einde van de NAM?", vroeg ze zich af.

GS ook veel vragen

Gedeputeerde Stelpstra heeft al evenveel vraagtekens als de PS-fractie van de ChristenUnie en de TK-fractie van GroenLinks. "Gaan alle rechten, plichten en gemaakte afspraken wel over naar nieuwe eigenaren? En waarom doen ze dit?" Hij en commissaris van de Koning Jetta Klijnsma hebben NAM-directeur Atema gevraagd om op korte termijn uitleg te komen geven over de beweegredenen van de NAM om de kleine gasvelden en het olieveld van Schoonebeek te verkopen.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.