Moet provincie Drenthe de biomasssacentrale Meppel laten sluiten? ‘Illegale situatie’

De biomassacentrale zorgt voor veel overlast. Omwonenden klagen over stank, rook en geluid. Natuurorganisaties maken zich zorgen over de uitstoot van onder meer stikstof. Verschillende handhavingsverzoeken werden tot nu toe afgewezen door de provincie Drenthe. "De provincie weet dat de situatie momenteel niet legaal is", vertelt Geert Starre van de Natuurbeschermingswacht. "Maar de provincie verwacht dat dit in de toekomst wel legaal wordt en daarom wil ze er niets aan doen. Immers: waarom zou je nu iets sluiten wat straks prima is."

Maar prima wordt het nooit, stelt Starre. "Wij denken dat het absoluut niet mogelijk is. Volgens de Europese regels zal legalisering nooit standhouden. Daarvoor vervuilt het gewoonweg veel te veel."

Maar waarom denkt de provincie daar dan anders over? Starre wijt dat onder meer aan slechte informatievoorziening. "Iedereen zit met zijn handen op de informatie. Niemand deelt iets uit zichzelf. Burgers, ambtenaren, gemeenteraadsleden en ook wij worden van het kastje naar de muur gestuurd en veel wordt in nevelen gehuld."

Daarom diende de Natuurbeschermingswacht Wob-verzoeken in bij de provincie en gemeente. Bij een Wob-verzoek wordt de overheid gevraagd informatie openbaar te maken. Op de websites van zowel de provincie als de gemeente moeten alle ingediende Wob-verzoeken met geopenbaarde informatie terug te vinden zijn.

"De informatievoorziening is gewoon belabberd", vervolgt Starre. "In de papieren kwamen we bijvoorbeeld Wob-verzoeken van andere natuurorganisaties tegen. Dat heeft ze alleen nooit algemeen beschikbaar gemaakt. Ook stond in de papieren dat de rook uit de schoorsteen een temperatuur heeft van 13 graden. Ik heb toevallig de hogere technische school afgerond en na verbranding is rookgas eerder 70 tot 100 graden. 13 graden lijkt me dus vreemd. Maar op het getal van 13 worden wel andere conclusies genomen. Zoals: hoe ver reikt de vieze uitstoot? Bij een luchttemperatuur van 13 graden landt die in de directe omgeving. Bij 100 graden komt dat veel verder. Bij dit soort onderwerpen eist de overheid een 'wetenschappelijke zekerheid'. Dit toont aan dat die er niet is. De centrale ooit legaal maken is dus uitgesloten."

Ook woordkeuze kan voor onduidelijkheid zorgen. Zo is er een verschil tussen klachten en handhavingsverzoeken. "Toen gemeenteraadsleden vroegen hoeveel klachten er ingediend zijn, kregen ze een aantal te horen. Maar dat is nog niet eens de helft, omdat handhavingsverzoeken daarbij niet meegeteld worden. En handhavingsverzoeken zijn ook klachten, maar dan veel zwaarder en met juridische gevolgen. Daarnaast worden veel klachten ook bij andere overheden ingediend, omdat de gemeente niet overal over gaat. Het aantal klachten bij de gemeente zegt dus niets en hierdoor wordt de gemeenteraad slecht geïnformeerd."

De oplossing die Starre wil afdwingen: sluiting van de biomassacentrale. Met de centrale worden zo'n 400 woningen in nieuwbouwwijk Nieuwveense Landen verwarmd. Die verwarming moet nooit in gevaar komen, zegt hij. "Maar dat is eenvoudig op te lossen omdat de centrale ook over een gaskachel beschikt. Dat is ook geen eeuwige oplossing, we willen ooit van aardgas af maar het is een veel schonere verbranding. De huidige ellende komt door het vieze houtmengsel. Bos en hout is een onzuiver product en met vieze verbranding. Dat zorgt voor rook en stank en veroorzaakt schade aan de natuur."

Of er een nieuw besluit komt ligt aan de commissie voor de rechtsbescherming. Die oordeelt nu of het bezwaar gegrond is. "Dat kan wel weken duren", zegt Starre. "Eerst komt het advies. Daarna krijgt de provincie de tijd om met het advies na te denken. Daarna moet ze met een nieuw besluit komen. Als de commissie ons gelijk geeft en de provincie volgt dat, moet er een brief van de provincie naar de uitbater waarin de sluiting geëist wordt. De commissie kan de provincie ook vragen om met betere argumenten te komen. Dan gaan we opnieuw in gesprek. Als het ons nog steeds niet bevalt kunnen we nog naar hogere bestuursrechter."

Starre weet dat het een moeilijk gevecht wordt. "We worden al de luis in de pels genoemd omdat we het de ambtenaren niet makkelijk maken. De overheid wil zich niet graag houden aan de wetgeving op dit gebied. Het heeft gevolgen voor huizenbouwers, boerenbedrijven en dus de economie. Maar Nederland is gewoon vergiftigd door de hoeveelheid stikstof en dat moet klaar zijn."

In de tussentijd hoopt Starre dat de gemeente Meppel zich betert in de communicatie. "Neem de laatste raadsvergadering over de centrale. Toen waren de burgemeester en wethouder er niet eens bij. Hoe kun je dan vergaderen?"

In een reactie bevestigt de provincie Drenthe dat het in afwachting is van legalisatie. "Wat betreft een eventueel benodigde natuurvergunning in relatie tot de stikstofuitstoot geldt dat de centrale onder het Programma Aanpak Stikstof (PAS) vergunningsvrij kon worden opgericht. Nadat de Raad van State dit programma in mei 2019 buiten werking heeft gesteld, is in heel Nederland de vergunningverlening stilgelegd. Tegelijkertijd heeft minister Schouten aangekondigd gevallen die hierdoor momenteel niet vergund kunnen worden te gaan legaliseren. Conform landelijke afspraken is de Provincie Drenthe nu in afwachting van deze verwachte legalisatie."

Voor klachten over geur en rook wijst de provincie mensen met klachten door naar de gemeente. "In dit dossier is de provincie alleen bevoegd gezag met betrekking tot de stikstofuitstoot die als gevolg van de biomassacentrale in Natura 2000-gebieden terecht komt. Voor de milieuklachten, zoals geur en rook, is de gemeente bevoegd gezag."