'De zorgprofessional moet weer op één'

Doekle Terpstra is voorzitter van de commissie. Terpstra geeft toe dat het klinkt als een open deur. "Veel organisaties zullen zeggen: de medewerker staat op de eerste plek. Maar wij wagen dat als commissie te betwijfelen. Wij zien dat op heel veel plekken de zorg op de eerste plek staat."

Er is een tekort aan personeel in de zorg. Er moeten mensen bij, meer handen aan het bed. Maar de handen die er zijn, moeten ook behouden worden. "Als we kijken naar de instroom van nieuwe medewerkers in de zorg, dan zien we dat na twee jaar tijd veertig procent van de mensen weer verdwenen is. Dus veertig van de honderd instromers is na twee jaar tijd weer verdwenen."

Waarom stromen deze mensen uit? "Dit heeft te maken met bureaucratie en met een papieren werkelijkheid. Maar het heeft ook te maken met dat ze te weinig erkent worden in hun professionele rol. Dat ze toch tot de ontdekking komen dat organisaties teveel vinden dat ze als een barmhartige martha hun werk moeten doen, terwijl ze op een eigentijdse manier als werknemer bejegend willen worden. Dus het idee van modern werkgeverschap in de zorg is gewoon een thema."

Doel moet zijn om een deel van die veertig procent toch binnen te houden. "Wat we zien is dat zorginstellingen in de achterliggende jaren zich heel erg hebben geconcentreerd op instroom, instroom, instroom. Terwijl de focus nu verlegd zou moeten worden naar het behoud van medewerkers. Dus de beperking van uitstroom."

Hoe kan je dat doen? "Doe er alles aan om de zorgmedewerker professioneel te faciliteren. Als je dat doet kan je de beste zorg bieden." De commissie zegt dat het de afgelopen jaren vooral over het optimaliseren van de kwaliteit van zorg voor de client ging. "Daarmee is de zorgprofessional in het belang ondergeschoven geraakt,' aldus Terpstra.

Daarnaast kan er volgens de commissie nog meer worden samengewerkt. Terpstra: ''Een van de belangrijke sleutels is vooral dat er in de hele keten van de zorg moet worden samengewerkt. Van het ziekenhuis tot de verpleeghuizen tot ouderenzorg, en noem ze maar op. Niemand kan dit vraagstuk meer alleen oplossen, zo ingewikkeld is het ook," aldus Terpstra.

Zo moet er nagedacht worden over het inzetten van personeel op de plek waar het nodig is. "Het zit niet in ons gemeenschappelijk DNA dat er op alle fronten met elkaar wordt samengewerkt." Denk aan het uitwisselen van personeel.

Dit gebeurt nog te weinig volgens Terpstra. "Het idee van: 'we werken al met elkaar samen', daar durf ik eigenlijk al op voorhand aan te geven dat dit te weinig gebeurd. En ook dat het te weinig gebeurt om het in structurele zin tot effecten te laten komen. Wij hebben dit stevig onderzocht in de achterliggende periode."

De commissie adviseert ook om geld toe te kennen aan organisaties met een plan. "Geen strooigeld meer voor alle organisaties door het hele land. Maar alleen geld toekennen aan organisaties die gecommitteerd en in samenwerking met elkaar invulling geven aan de thema's, en dat verbinden met concrete ambities. En dus alleen middelen toekennen als er resultaten worden behaald. Doe je mee, dan kom je in aanmerking voor het geld. Doe je niet mee, dan moet je het met minder doen."