2020 dramatisch jaar voor Groningen Airport Eelde door corona

Het zal niet verbazen dat de coronacrisis de grootste oorzaak is van de sterke daling van het aantal passagiers. Dat bepaalde vliegverbindingen verdwenen in Eelde hielp ook niet mee. Het verlies is niet verder opgelopen dan de al verwachte 1,3 miljoen euro. Dat blijkt uit de definitieve jaarrekening van de luchthaven.

De eerste twee maanden van 2020 verliepen net zoals januari en februari 2019, maar daarna stokte het vliegverkeer vanwege de eerste coronamaatregelen. Daarnaast stopte AIS Airlines met vliegen vanaf Eelde naar Kopenhagen en ging het Britse Flybe failliet, waardoor ook de lijn naar Londen verdween. Maar daar bleef het niet bij. Reisbeperkingen zorgden voor een krimp van een historische omvang en de luchtvaartsector werd met financiële steun letterlijk in de lucht gehouden.

Naast de tekorten zit er nog een negatief addertje onder het gras van 700.000 euro. Dat heeft te maken met de NOW-steun die de luchthaven in 2020 (vier ton) en in 2021 (drie ton) kreeg. Volgens aandeelhouder provincie Drenthe "is er nog altijd onduidelijkheid over de interpretatie van de vaststelling van NOW-steun vanwege de coronacrisis in relatie tot de door het vliegveld ontvangen NEDAB-subsidie."

Deze subsidie is een tegemoetkoming voor de kosten die niet direct met de luchtvaartactiviteiten van het vliegveld te maken hebben en van algemeen belang zijn (NEDAB staat voor niet-economische diensten van algemeen belang, red.), zoals de beheersmaatschappij, brandweer en beveiliging.

Het gevaar bestaat dat de Rijksoverheid de NOW-steun terug wil hebben en in dat geval heeft GAE een scheur in de broek van zeven ton, die in 2022 op de begroting en jaarrekening gaat drukken. "Ondanks de onzekerheid ten aanzien van de coronacrisis is, vanwege onzekerheid over steunmaatregelen in 2022, geen financiële steun begroot vanuit een nieuwe of verlengde NOW-regeling", schrijven Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten.

Het aantal vliegbewegingen op Groningen Airport Eelde is in 2020 wél fors toegenomen. Het opgaan van de Martinair Flight Academy uit Lelystad in de KLM Flight Academy op GAE, opgeteld bij het feit dat er minder in het buitenland werd opgeleid en meer in Eelde, zorgde voor een recordaantal vliegbewegingen. In september 2020 zelfs bijna 5000 in een maand. De opbrengst uit landingsgelden van kleine vliegtuigen namen toe, maar kon bij lange na het wegvallen van passagiersvliegtuigen op Eelde niet compenseren.

Met de solvabiliteit - waarmee getoetst wordt of de lopende rekeningen betaald kunnen worden - van de luchthaven zat het eind 2020 nog wel goed. De luchthaven had toen ruim 10,5 miljoen euro op de spaarrekening. Maar 2021 zal opnieuw een flink verliesgevend jaar voor GAE worden, blijkt uit de cijfers van het derde kwartaal. Het is nu wachten op de concept-jaarrekening, om te kijken hoe de luchthaven ervoor staat.

Het vliegveld in Eelde heeft ongeveer 6 tot 7 miljoen euro op jaarbasis nodig voor een gezonde exploitatie. De luchthaven en de aandeelhouders (provincies, gemeente Tynaarlo en Oranjewoud, red.) die nu steeds bijspringen, willen dat het Rijk daarvoor structureel de portemonnee trekt omdat GAE een luchthaven van 'nationaal belang' is.

Maar in het coalitieakkoord van de nieuwe regering staat niets over financiering van regionale luchthavens vermeld. Toch heeft directeur Meiltje de Groot vertrouwen dat er geld komt voor Groningen Airport Eelde. "De luchtvaartnota van het vorige kabinet, die ook is omarmd door dit kabinet, heeft genoeg haakjes om in discussie te gaan met de brede overheid en de regio om die belangrijke maatschappelijke functie te financieren in de komende jaren."