Meppel anno 1900: geruchtmakende moorden en de speurders van toen

De brigade van de Marechaussee kwam in 1892 naar Meppel. Smit: "Naar aanleiding van een brandbrief van de burgemeester. Hij vond de komst van een korps nodig om sociale onrust en de misdaad in Meppel in te dammen. De marechaussee van die tijd was niet alleen militaire politie. Ze verrichtten alle politiewerkzaamheden en hadden normale politiebevoegdheden. Daarbij mochten ze optreden als hulpofficier van justitie."

Op de bovenstaande foto uit het fotoalbum van mevrouw A. de Vries-Berents uit Koekange staan vier marechaussees van de brigade Meppel. Van links naar rechts wachtmeester Hendrikse, de marechaussees Vettenburg, Appelhof en brigadier De Bruine.

Smit is in zijn onderzoekingen talrijke gevallen tegengekomen waarbij de marechaussee optrad als dierenpolitie. ¨Ik denk omdat ze bij dieren betrokken waren. Het waren jongens van het platteland, ze waren marechaussee te paard en die paarden verzorgden ze zelf. Op de veemarkten in Meppel, elke donderdag, gebeurde natuurlijk wel eens wat. Ik vond tientallen artikelen in de Meppeler Courant van de marechaussee-beambten die optreden tegen mensen die het welzijn van vee niet in acht namen. De marechaussee trad op, maakte proces verbaal op en de daders moesten zich verantwoorden voor de rechter in Assen. Die legde fikse boetes op.¨ Tekst gaat verder onder de foto.

Maar soms maakten de diervriendelijke dienders ook wel eens een uitglijder. Smit: ¨Twee marechaussees op patrouille richting Nijeveen zien op de trambaan een hondje lopen. On-gemuilkorfd, zonder begeleiding. Het dier was zwaar in overtreding!"

Smit leest voor uit de Meppeler Courant: ¨De Nederlandsche Natie bedreigd ziende, trokken zij onverwijld hun revolvers en vielen op den vijand aan. Schoten knalden, en Fikkie, of hoe het beestje ook heten mag, zette het op een lopen, het weiland van mejuffrouw Lier in. De bewoners van de Indische buurt stroomden naar buiten, sommigen dachten aan een overval. Maar al gauw werd duidelijk wat er gaande was. Steeds als de kleine vluchteling na weer een schot, met de staart tussen de poten ongedeerd bleek, ging er uit het publiek een jubelkreet op. Dat scheen de scherpschutters te prikkelen. Schot na schot werd gelost, maar altijd zonder het doel te raken."

Het mooiste deel van het verhaal komt nog. Smit: ¨Eén van de kogels komt terecht in het been van een kind dat daar liep. Hoe het met dat kind verder ging hoorden we pas in 2005, toen heeft de zoon van het getroffen meisje melding gemaakt bij Oud Meppel dat zijn moeder er destijds goed vanaf is gekomen en nog lang heeft geleefd. Ze is op een maand na 100 jaar geworden.¨

In de tentoonstelling over de Brigade Koninklijke Marechaussee te paard in Meppel krijgt de bezoeker een beeld van de handhaving van de orde en de opsporing van misdaden in de Zuidwesthoek van Drenthe. Ook wordt aandacht besteed aan de bijzondere omstandigheden waarmee de Marechaussee in en rond de stad Meppel te maken kreeg.

Het Marechausseemuseum in Buren hielp bij de totstandkoming van deze tentoonstelling door het uitlenen van stukken uit de collectie. De tentoonstelling is te bekijken op donderdag, vrijdag en zaterdag tussen 13.00 uur en 16.30 uur in het Historisch Centrum te Meppel aan de Sluisgracht 21/22.