David Knibbe, een Drentse luchtheld met principes

Boxem tekent het verhaal van zijn plaatsgenoot op voor zijn boek 'Jachtvliegers vertellen hun verhaal'. Daarin komt Knibbe aan woord het over zijn luchtmachtloopbaan, Boxem: "In 1951 wordt de 16-jarige David goedgekeurd voor de opleiding tot straaljagerpiloot. Binnen de Koninklijke Luchtmacht is het in die tijd armoede troef. Van Amerika had men gratis een groot aantal Thunderjet-gevechtsvliegtuigen gekregen, maar reserveonderdelen ontbraken. De vliegtuigen moesten regelmatig aan de grond blijven. Ook op andere gebieden moesten er creatieve oplossingen worden bedacht. Zo had men bijvoorbeeld op de vliegbasis Eindhoven een zelfgemaakte sneeuwschuiver gefabriceerd met behulp van de jeep van de commandant en het blad van een soldatentafel."

Als David op 17- jarige leeftijd wordt ingedeeld bij een opleidingseenheid in Nijmegen, moet hij daar dag in, dag uit marcheren. Dat hangt hem al snel de keel uit, vertelt Boxem: "Hij meldt zich bij zijn commandant met de woorden: 'Ik heb me bij de luchtmacht opgegeven om te vliegen, niet om te marcheren! Als ik nu niet direct mag vliegen, kap ik ermee'. En dat helpt. Al de volgende dag zit hij in de trein op weg naar het vliegveld van Hilversum waar hij de beginselen van het vliegen leert op een Tiger Moth-tweedekker. En met succes, want op zijn achttiende vliegt hij solo."

Voor de opleiding tot militair vlieger gaat Knibbe naar de Verenigde Staten, waar hij in een kadettenkamp terecht komt dat op Duitse leest geschoeid is. Alleen degenen die mentaal, emotioneel en fysiek sterk zijn bereiken hun doel: het behalen van hun Wings, het militair vliegbrevet.

Gerrit Boxem: "Financieel blijkt Amerika nu niet bepaald het 'beloofde land' te zijn zoals Knibbe in Nederland had gedacht: de Nederlandse luchtmachtkadetten krijgen per dag slechts één dollar uitbetaald. De Amerikanen hebben medelijden met de Europese armoedzaaiers en leggen bij die ene dollar er gul nog eentje bij. Op diverse typen lesvliegtuigen, eerst in een Harvard en later in een T-33 straaltrainer, bekwaamt David Knibbe zich in het vak van militair vlieger. En in de zomer van 1954 lukt het hem om zijn Wings te behalen."

Terug in Nederland moet de nieuwbakken vliegenier, voor hij zich operationeel vlieger mag noemen, nog oefenen in de Europese weersomstandigheden. Dat gebeurt op de vliegbasis Volkel. Maar ook die laatste fase van zijn vliegeropleiding verloopt probleemloos, waarna Knibbe wordt geplaatst bij een squadron op de vliegbasis Eindhoven, dat is uitgerust met F-84 Thunderjets. Zijn week is voornamelijk gevuld met laagvliegoefeningen boven Duitsland en oefenvluchten naar de schietranges op Vlieland en Terschelling.

Boxem noteert uit de mond van Knibbe: "'Als we terugkwamen van de schietrange gebeurde het vaak dat we vliegtuigen van een ander squadron ontmoetten en dan duurde het maar even of het luchtruim was gevuld met achter elkaar aanjagende straaljagers. Heel fanatiek waren we op zulke momenten, want je kon het natuurlijk niet maken om terug te keren naar de thuisbasis met de mededeling dat je was 'neergeschoten' door iemand van een concurrerend squadron. Juist vanwege dat fanatisme, dat met alle geweld willen winnen, was de kans op ongelukken natuurlijk levensgroot aanwezig. Diverse collega's van mij zijn als gevolg van overconcentratie tijdens zo'n luchtgevecht de grond ingedoken'."

Ook Knibbe ontkomt niet aan een crash. Op 19 juli 1955 bemerkt hij een enorme storing in het elektrische systeem van zijn vliegtuig. Hij verliest snel hoogte en moet een buiklanding maken op een egaal ogend maïsveld, aldus Boxem: "Helaas blijkt het terrein toch niet zo egaal te zijn als het er vanuit de lucht wel uit had gezien. Met een enorme klap kwam de Thunderjet tegen een ophoging aan en zeilde vervolgens zeker nog twintig meter door de lucht. Toen het toestel even later tot stilstand was gekomen is David er snel uitgekropen, want er was brand uitgebroken. Een plaatselijke veldwachter heeft hem toen achterop zijn fiets!- naar een dokter gebracht die snel klaar was met zijn diagnose: een gebroken rug. In een militair hospitaal in Brussel heeft hij toen een tijdlang in een gipskorset gelegen. Gelukkig is alles weer goed gekomen en heeft hij er niets aan overgehouden."

Uiteindelijk is Knibbe de luchtmacht uitgestapt omdat hij moeite had met de atoomtaak die de Thunderstreaks kregen, vertelt Boxem: "Als er een wereldoorlog zou uitbreken, en die kans was op het hoogtepunt van de Koude Oorlog zeker niet denkbeeldig, zou hij een atoombom moeten afwerpen en die gedachte vond hij onverdraaglijk. Dat bracht hem ertoe ontslag te nemen en zijn werkzame leven voort te zetten in een bont scala van andere banen."

Op 1 juni 2021 overleed David Knibbe op 87-jarige leeftijd in het verzorgingstehuis Weidesteyn in Hoogeveen. "De familie schreef in de overlijdensadvertentie: 'Na een veelzijdig leven' en dat was treffend geformuleerd", besluit Gerrit Boxem.

Het hele gesprek met Gerrit Boxem wordt uitgezonden in het radioprogramma Drenthe Toen, op zondag 6 maart tussen 12.00 en 14.00 uur, op Radio Drenthe, daarna te beluisteren via Programma Gemist op deze site.

Het boek van Gerrit Boxem, ´Jachtvliegers vertellen hun verhaal´ mogen we verloten. Vertel in een mail aan drenthetoen@rtvdrenthe.nl waarom juist jij dat boek zou moeten hebben en wie weet valt het binnenkort op je deurmat!